Đau đầu

Đau đầu là một vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 75% dân số toàn cầu theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Đau đầu có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, từ căng thẳng, mất ngủ, hoặc là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng bao gồm thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm hoặc gai xương cột sống cổ. Việc thăm khám và chẩn đoán chính xác là cần thiết để xác định nguyên nhân và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh

Đau đầu là gì?

Đau đầu là cảm giác đau hoặc khó chịu xuất hiện ở bất kỳ phần nào của đầu, bao gồm vùng trán, thái dương, phía sau đầu hoặc cổ. Tùy theo mức độ và loại đau, cơn đau đầu có thể xuất hiện âm ỉ, đau nhói, châm chích, hoặc dữ dội. Cơn đau có thể khởi phát đột ngột hoặc phát triển dần, kéo dài từ vài phút đến vài ngày. Đau đầu thường được chia thành hai loại chính: đau đầu nguyên phát thường không do bệnh lý cụ thể (như đau nửa đầu, đau đầu căng thẳng) và đau đầu thứ phát (liên quan đến các bệnh lý tiềm ẩn như viêm xoang, thoái hóa cột sống cổ, hoặc các vấn đề rối loạn thần kinh).

Đau đầu, đặc biệt là đau nửa đầu, gây ra cảm giác đau nhức khó chịu, làm giảm khả năng tập trung và khiến người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng. Về lâu dài, những cơn đau đầu này có thể dẫn đến mất ngủ, dễ cáu gắt, lo âu, thậm chí trầm cảm và giảm nhu cầu giao tiếp xã hội. Một khảo sát trên nhóm 15 nhân viên văn phòng cho thấy 10 người thường xuyên gặp phải tình trạng đau đầu làm giảm hiệu suất công việc, và 7 người trong số đó có xu hướng lạm dụng thuốc giảm đau để đối phó.

Phân loại và nguyên nhân của các loại đau đầu

Đau đầu được phân loại thành nhiều loại khác nhau, bao gồm đau đầu căng thẳng, đau nửa đầu, đau đầu do chấn thương, đau đầu do bệnh lý và đau đầu do ảnh hưởng từ các vấn đề cơ xương khớp. Mỗi loại đau đầu có nguyên nhân và triệu chứng riêng biệt:

Đau đầu căng thẳng

Đau đầu căng thẳng được mô tả như một cảm giác căng tức, bóp chặt xung quanh đầu, thái dương, giống như có một chiếc vòng siết chặt. Cơn đau có xu hướng tăng dần và kép dài, làm tăng nhịp tim và có thể gây ra cảm giác khó thở.

Nguyên nhân chính của dạng đau đầu này là tình trạng stress, lo âu kéo dài dẫn đến các cơ bị căng cứng gây ra cơn đau đầu. Đau đầu căng thẳng thường xảy ra với nhóm người thuộc độ tuổi trung niên, đặc biệt là phụ nữ, chủ yếu do sự thay đổi hormone, căng thẳng và áp lực cuộc sống.

Đau nửa đầu

Đau nửa đầu thường xuất phát từ tình trạng rối loạn thần kinh mạch máu và rối loạn hệ thần kinh trung ương gây cơn đau dữ dội, chủ yếu tập trung ở một bên đầu. Đi kèm với các triệu chứng ù tai, buồn nôn và nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh. Các triệu chứng phổ biến như cảm thấy da đầu căng và rát, cường độ đau dữ dội theo từng cơn.

Loại đau đầu này khá dễ nhầm lẫn với đau đầu do căng thẳng, nhưng lại nguy hiểm hơn nhiều. Vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, thậm chí là đột quỵ não. Do đó căn bệnh này được chẩn đoán chính xác để điều trị kịp thời.

Đau đầu chùm

Đau đầu chùm là một trong những loại đau đầu dữ dội nhất nhưng hiếm gặp. Cơn đau này có xu hướng xảy ra theo chu kỳ hoặc “chùm”, với các đợt đau tái diễn trong vài tuần hoặc vài tháng, xen kẽ với những giai đoạn không có cơn đau kéo dài nhiều tháng. Cơn đau thường rất dữ dội, thường tập trung ở một bên đầu, đặc biệt là quanh mắt hoặc phía sau mắt hoặc sưng phù quanh mắt bên bị đau. Đau đầu chùm thường liên quan đến sự hoạt động bất thường của vùng dưới đồi trong não (phần của não điều chỉnh nhịp sinh học cơ thể).

Đau đầu do chấn thương

Đau đầu do chấn thương hoặc tình trạng chấn thương sọ não sau khi đầu bị va đập mạnh hoặc tổn thương sẽ gây ra nhiều cơn đau dữ dội, đi kèm các triệu chứng buồn nôn, động kinh, thay đổi tri giác, mất trí nhớ, ù tai, mất ý thức.

Sự xuất hiện của những triệu chứng trên cảnh báo nguy cơ tổn thương sâu trong não, có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Một số biến chứng có thể xảy ra do tình trạng chấn thương sọ não như tổn thương não vĩnh viễn, rối loạn khả năng nhận thức, thậm chí là tử vong.

Đau đầu do bệnh lý

Đau đầu do bệnh lý là dạng đau đầu phát sinh từ một bệnh lý tiềm ẩn, có thể là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang gặp phải các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Những nguyên nhân thông thường có thể bao gồm viêm xoang, thiếu máu cục bộ, hoặc tăng nhãn áp, trong khi các bệnh lý nguy hiểm hơn có thể là cao huyết áp, tai biến mạch máu não, nhiễm trùng não, khối u não, hoặc viêm màng não.

Điều trị đau đầu do bệnh lý phụ thuộc vào việc xác định và giải quyết nguyên nhân gốc rễ để tránh hậu quả nghiêm trọng đe dọa tính mạng như đột quỵ hoặc tổn thương não vĩnh viễn, thậm chí đe dọa đến tính mạng. Chính vì vậy, việc chẩn đoán và điều trị kịp thời là rất quan trọng nhằm ngăn ngừa nguy cơ tái phát và ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm, bao gồm phẫu thuật hoặc điều trị chuyên sâu tùy theo bệnh lý nền.

Đau đầu do các vấn đề cơ xương khớp

Một số bệnh lý cơ xương khớp như căng cơ cổ, thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ, hay chèn ép dây thần kinh vùng cổ có thể gây ra những cơn đau đầu mãn tính dai dẳng. Khu vực cột sống cổ (C1 – C7) chứa hệ thống dây thần kinh quan trọng kết nối trực tiếp giữa não và cơ thể thông qua tủy sống. Khi các dây thần kinh này bị chèn ép hoặc tổn thương do thoái hóa đốt sống cổ, cơn đau không chỉ ở cổ mà còn lan ra sau đầu, tạo ra cảm giác khó chịu kéo dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Dưới đây là ảnh hưởng cụ thể của từng nhóm đốt sống:

• Đốt Sống C1 : Đây là đốt sống đầu tiên của cột sống, nâng đỡ trọng lượng của đầu, ảnh hưởng đến khả năng chuyển động của đầu và cổ. Khi bị tổn thương hoặc lệch vị trí, chèn ép dây thần kinh gây ra đau đầu dữ dội, đặc biệt là vùng chẩm (phía sau đầu), vùng trán và gáy.
• Đốt Sống C2 : Đốt sống này có vai trò giúp xoay đầu và cổ. Khi đốt C2 bị thoái hóa hoặc tổn thương, các cơn đau đầu có thể xuất hiện ở phía sau đầu, và đôi khi gây ra triệu chứng đau cổ và khó chịu lan ra thái dương hoặc mắt.
• Đốt Sống C3 – C4: Những đốt sống này liên quan đến chuyển động của cổ và vai. Khi chúng bị tổn thương, cơn đau thường lan từ cổ lên phía sau đầu và đôi khi kèm theo cứng cổ.
• Đốt Sống C5 – C6: Đây là khu vực dễ bị thoát vị đĩa đệm hoặc thoái hóa nhất. Tổn thương tại đây không chỉ gây đau cổ mà còn lan xuống vai và cánh tay, kèm theo các cơn đau đầu phía sau hoặc dọc theo thái dương.
• Đốt Sống C7: Đốt sống C7 kết nối với nhiều cơ bắp và dây thần kinh điều khiển tay và ngón tay. Tổn thương tại đây có thể gây đau lan từ cổ xuống cánh tay và có thể ảnh hưởng đến vùng đầu.

Những đối tượng có nguy cơ cao bị đau đầu

Đau đầu có thể ảnh hưởng đến mọi người, nhưng có một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn do lối sống, yếu tố di truyền hoặc các vấn đề sức khỏe cụ thể gồm:

• Phụ nữ có tỷ lệ bị đau đầu nhiều hơn nam giới, đặc biệt là tình trạng đau nửa đầu. Bệnh lý này có thể xuất hiện do sự thay đổi nội tiết tố estrogen, gây đau nhức ở thời điểm hành kinh, mãn kinh hoặc mang thai
• Stress, căng thẳng và lo âu là một trong những yếu tố kích thích đau đầu căng thẳng và đau nửa đầu
• Người hay sử dụng rượu, bia, thuốc lá, cà phê, các chất kích thích, ăn uống không đủ dinh dưỡng và thiếu ngủ có thể làm tăng nguy cơ đau đầu, đặc biệt là đau nửa đầu.
• Người thường xuyên phải làm việc trên máy tính hoặc ngồi lâu trong tư thế không đúng khiến cổ và vai bị căng thẳng như nhân viên văn phòng, tài chính ngân hàng, nhân viên IT, nhân viên thiết kế đồ họa,…
• Những người bị thoái hóa đốt sống cổ, hay có các thoái hoá đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm, hoặc chấn thương vùng cổ có nguy cơ cao bị đau đầu do dây thần kinh và mạch máu bị chèn ép.
• Người sinh trong gia đình có tiền sử mắc chứng đau nửa đầu.

Biến chứng nguy hiểm của các cơn đau đầu

Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đau đầu có thể trở nên mãn tính và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác bao gồm:

• Rối loạn giấc ngủ hoặc mất ngủ : Cơn đau đầu xuất hiện với tần suất cao khiến người bệnh bị rối loạn giấc ngủ hoặc mất ngủ, về lâu dài có thể gây suy kiệt sức khỏe.
• Rối loạn trí nhớ : Đau đầu có thể gây rối loạn trí nhớ, nhất là khi cơn đau dữ dội kéo dài hoặc tái diễn quá thường xuyên.
• Suy giảm sức khỏe tinh thần : Tình trạng đau đầu mãn tính khiến người bệnh luôn trong trạng thái căng thẳng, mệt mỏi, lo âu và suy giảm sức khỏe tinh thần nghiêm trọng.
• Suy giảm khả năng tập trung và giảm năng suất làm việc : Đau đầu kéo dài có thể gây suy giảm chức năng não bộ. Cơn đau đầu xuất hiện liên tục cũng làm giảm khả năng tập trung của người bệnh, từ đó làm giảm năng suất và chất lượng công việc.
• Mất chức năng cảm giác hoặc vận động ở cổ và đầu : Những người bệnh đau đầu lâu năm còn gặp phải tình trạng mất chức năng cảm giác hoặc vận động ở khu vực cổ và đầu. Điều này sẽ gây nhiều bất tiện trong sinh hoạt, giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
• Lo âu và trầm cảm: Đau đầu liên tục và dai dẳng dễ dẫn đến lo âu, căng thẳng kéo dài và trầm cảm. Nhiều người bị đau đầu mãn tính cảm thấy bất lực và khó khăn trong việc kiểm soát cơn đau. Nghiêm trọng hơn, trầm cảm và lo âu làm trầm trọng thêm cơn đau đầu, tạo thành một vòng luẩn quẩn khó thoát ra.
• Lạm dụng thuốc giảm đau : Sử dụng thuốc giảm đau quá mức để kiểm soát các cơn đau đầu dẫn đến tình trạng đau đầu do lạm dụng thuốc, làm tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn đau. Việc lạm dụng thuốc có thể gây ra các vấn đề về gan, thận và dạ dày.
• Đau đầu mãn tính : Là tình trạng đau đầu tái đi tái lại nhiều lần với thời gian kéo dài trên 3 tháng. Đau đầu mãn tính rất khó điều trị hoàn toàn, gây nhiều bất tiện cho cuộc sống người bệnh.

Nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến các tình trạng nguy hiểm như tổn thương thần kinh vĩnh viễn, đột quỵ não, sa sút trí tuệ, tàn tật và thậm chí là tử vong nếu không chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Phương pháp đánh giá và chẩn đoán tình trạng đau nhức đầu

Chẩn đoán lâm sàng

Khi đến thăm khám, bệnh nhân cần mô tả về tình trạng đau đầu của mình đang gặp phải, các đặc điểm của cơn đau để hỗ trợ quá trình chẩn đoán lâm sàng. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng mà bệnh nhân cần mô tả:

• Vị trí cơn đau: Đau ở một bên đầu hay cả hai bên? Đau ở vùng trán, thái dương, sau gáy, hay lan từ cổ lên đầu?
• Đặc điểm cơn đau đầu : Cường độ đau, tính chất cơn đau, tần suất, thời gian mỗi cơn đau…
• Yếu tố có thể kích hoạt cơn đau : Tính chất công việc, lượng rượu bia và caffeine tiêu thụ, sự kiện gây căng thẳng mệt mỏi, thói quen ngủ, tâm trạng,…
• Yếu tố di truyền về bệnh lý đau đầu, đặc biệt là với đau nửa đầu trong gia đình
• Triệu chứng kèm theo : Các triệu chứng như buồn nôn, chóng mặt, nhạy cảm với ánh sáng, âm thanh, bệnh tê bì chân tay hay yếu cơ hoặc các triệu chứng về thị giác như nhìn mờ, hoặc hoa mắt trước khi cơn đau xảy ra
• Tiền sử trị liệu bệnh đau đầu trước đó và thuốc đã – đang sử dụng.

Tiếp theo, bác sĩ sẽ thực hiện các bước thăm khám và làm những xét nghiệm cần thiết để tìm ra nguyên nhân gây đau đầu như:

• Đo huyết áp và nhịp tim : Chú trọng đo nhịp tim, đo huyết áp (để đề phòng tăng huyết áp ác tính hoặc rối loạn tim mạch)
• Khám thần kinh : Thăm khám toàn diện thần kinh – tâm thần để loại trừ các bệnh lý như u não, động kinh, xuất huyết não, đa xơ cứng và một số bệnh mạch máu não khác,…
• Khám cổ và hệ cơ: Đánh giá tình trạng căng cơ, cứng cổ, hoặc bất kỳ bất thường nào ở cơ xương khớp vùng cổ có thể gây ra đau đầu.
• Khám chuyên khoa : Thăm khám tai mũi họng, mắt…

Chẩn đoán cận lâm sàng

Bác sĩ chỉ định bệnh nhân thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng để tăng tính chính xác cho kết quả chẩn đoán như:

• Chụp X-quang (hộp sọ, xoang, cột sống cổ): Để phát hiện các vấn đề về thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, hoặc chèn ép dây thần kinh cổ có thể dẫn đến đau đầu.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): Kiểm tra sự hiện diện của khối u, xuất huyết não, hoặc các vấn đề về cấu trúc trong não có thể gây đau đầu.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đánh giá chi tiết hơn về các mô mềm trong não và cột sống, giúp phát hiện u não, đột quỵ, hoặc viêm màng não.
• Xét nghiệm máu : Để loại trừ các bệnh nhiễm trùng hoặc thiếu máu gây đau đầu.
• Điện não đồ (EEG): Kiểm tra hoạt động điện của não, được thực hiện khi nghi ngờ đau đầu có liên quan đến động kinh hoặc rối loạn chức năng não.
• Chọc dò tủy sống : Được thực hiện khi nghi ngờ đau đầu do viêm màng não hoặc nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương. Xét nghiệm này giúp kiểm tra các bất thường trong dịch não tủy.
• Chụp động mạch não: kiểm tra các mạch máu trong não giúp bác sĩ đánh giá lưu lượng máu và các vấn đề về mạch máu như phình động mạch, hẹp mạch máu, hoặc các dị dạng mạch máu có thể gây ra đau đầu.

Chiropractic: Phương Pháp điều trị đau đầu hiệu quả và tối ưu

Chiropractic là phương pháp điều trị không dùng thuốc và không xâm lấn, hiện đang được coi là giải pháp tối ưu cho nhiều nhóm bệnh đau đầu, đặc biệt là các trường hợp đau đầu liên quan đến cột sống cổ. Phương pháp này đã chứng minh được hiệu quả bền vững nhờ vào việc điều chỉnh cấu trúc xương và đốt sống cổ, giúp giảm áp lực lên dây thần kinh và cải thiện chức năng vận động của cơ thể.

Tại Optimal365 Chiropractic , đội ngũ bác sĩ với hơn 20 năm kinh nghiệm sử dụng kỹ thuật nắn chỉnh thần kinh cột sống để điều chỉnh chính xác các đốt sống cổ, giúp giải tỏa áp lực chèn ép lên hệ thần kinh, từ đó giảm đau và giảm viêm ở các khu vực bị tổn thương. Phương pháp Chiropractic không chỉ mang lại hiệu quả nhanh chóng mà còn giúp phòng ngừa tái phát các cơn đau đầu do cơ bệnh lý xương khớp, cải thiện sự linh hoạt và giảm viêm tại các đốt sống cổ.

• Nắn chỉnh cột sống : Giúp giảm áp lực lên hệ thống thần kinh bằng cách điều chỉnh các đốt sống sai lệch, cải thiện lưu thông máu lên não, từ đó giảm bớt tần suất và cường độ của cơn đau đầu.
• Vật lý trị liệu công nghệ cao : Kết hợp điều trị bằng các thiết bị công nghệ hiện đại và vật lý trị liệu giúp điều trị triệt để nguyên nhân gây đau đầu. Công nghệ tiên tiến cho phép tăng cường hiệu quả điều trị và rút ngắn thời gian phục hồi.
• Bài tập Phục hồi chức năng: Đội ngũ Bác sĩ và Kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn các bài tập và liệu pháp cụ thể giúp cơ bắp được kéo dãn, cải thiện tuần hoàn máu và giảm căng thẳng hệ thần kinh. Những bài tập này giúp bệnh nhân duy trì sức khỏe lâu dài và giảm thiểu cơn đau đầu tái phát.
• Điều chỉnh lối sống : Bệnh nhân được tư vấn về cách cải thiện tư thế làm việc, duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý. Những thay đổi này không chỉ giúp điều trị đau đầu hiện tại mà còn giảm nguy cơ tái phát trong tương lai.

Tình trạng đau đầu gây ra nhiều phiền toái và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày. Sự chậm trễ trong việc chẩn đoán và điều trị có thể khiến cho tình trạng đau đầu chuyển thành mãn tính, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống và công việc của người bệnh.

Tại Optimal365 Chiropractic, chúng tôi cung cấp giải pháp điều trị đau đầu hiệu quả thông qua các phương pháp tiên tiến như Chiropractic – Trị liệu cơ chuyên sâu – Vật lý trị liệu công nghệ cao . Bằng phương pháp điều trị toàn diện, đội ngũ Bác Sĩ và Kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm tại Optimal 365 Chiropractic không chỉ giúp bệnh nhân giảm đau nhanh chóng mà còn hướng tới một cuộc sống khỏe mạnh bền vững.

Các phương pháp điều trị chứng đau đầu khác

Khi bị đau đầu, việc đầu tiên người bệnh cần làm là thư giãn, nghỉ ngơi đầy đủ để giảm căng thẳng tâm lý. Tiếp đó, tùy vào nguyên nhân đau đầu, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị thích hợp. Nếu cơn đau đầu là triệu chứng của bệnh lý tiềm ẩn thì việc điều trị sẽ tập trung vào giải quyết bệnh lý trước. Khi bệnh thuyên giảm thì các cơn đau cũng biến mất theo.

Sử dụng thuốc giảm đau

Tình trạng đau căng đầu có thể chữa trị bằng thuốc giảm đau không kê đơn như aspirin, ibuprofen hoặc acetaminophen. Tuy nhiên, nếu lạm dụng thuốc giảm đau trong thời gian dài có thể dẫn đến tình trạng đau đầu mãn tính.

Với những cơn đau đầu thường xuyên, mức độ diễn biến nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh các loại thuốc kê toa để kiểm soát tình trạng đau nửa đầu. Ngoài ra, thuốc giảm viêm và thuốc giãn cơ cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ điều trị tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh lý.

Phương pháp điều trị đau đầu thay thế

Một số phương pháp điều trị thay thế có thể mang lại tác dụng tốt đối với người bệnh đau đầu, bao gồm:

• Châm cứu : Người trị liệu đưa kim châm vào các huyệt đạo để khai thông ách tắc, giúp điều hòa khí trong cơ thể. Điều này sẽ làm giảm đau và giải tỏa căng thẳng hiệu quả.
• Thiền định : Giúp thư giãn tâm trí, giải tỏa căng thẳng, kiểm soát cơn đau và cải thiện giấc ngủ.
• Liệu pháp nhiệt/lạnh : Thực hiện chườm nóng hoặc chườm lạnh lên vùng đầu và cổ từ 5 – 10 phút nhiều lần trong ngày có thể làm giảm cơn đau đầu hiệu quả. Tuy nhiên cần lưu ý nhiệt độ để tránh bị bỏng nhiệt, ngoài ra cần quấn đá trong khăn sạch không để đá tiếp xúc trực tiếp với da.

Đau đầu là tình trạng ngày càng phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Khi cơn đau diễn ra quá thường xuyên hoặc với cường độ mạnh có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc đau đầu kéo dài không chỉ gây khó chịu mà còn dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Chính vì vậy, nếu bạn thường xuyên gặp phải những cơn đau đầu dữ dội và liên tục, hãy đến với Optimal365 Chiropractic để thăm khám và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe một cách hiệu quả.