Giấc ngủ là “chìa khóa” giúp cơ thể phục hồi và tái tạo năng lượng, mang lại sự sảng khoái và tinh thần tỉnh táo cho một ngày mới. Tuy nhiên theo thống kê, có đến 30% người trưởng thành tại Việt Nam cho biết rằng họ thường xuyên gặp phải triệu chứng đau đầu sau khi thức dậy. Vậy nguyên nhân nào gây ra tình trạng này? Trong bài viết sau đây, hãy cùng Optimal365 Chiropractic tìm hiểu các nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng đau đầu sau khi ngủ dậy, từ những thói quen hàng ngày đến các bệnh lý nghiêm trọng tiềm ẩn. Từ đó, tìm hiểu những giải pháp hiệu quả để cải thiện chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tổng thể.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau đầu khi ngủ dậy
Căng thẳng lo âu
Sự suy giảm nồng độ hormone serotonin và tăng cao hormone cortisol do tình trạng căng thẳng và lo âu kéo dài, thường là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng mệt mỏi, uể oải và đau đầu khi thức dậy. Theo Nghiên cứu từ “Journal of Psychosomatic Research”: Trong số hơn 1.000 người tham gia nghiên cứu phản hồi rằng họ thường xuyên gặp phải tình trạng đau đầu sau khi ngủ dậy, đặc biệt là những người có triệu chứng của trầm cảm và rối loạn lo âu.
Để cải thiện tình trang trên, bạn cần có biện pháp quản lý stress hiệu quả, dẹp bỏ những căng thẳng, suy nghĩ tiêu cực và cải thiện lại lối sống lành mạnh. Một số giải pháp mà bạn có thể áp dụng bao gồm: thiền, yoga hoặc tập thể dục một cách đều đặn. Từ đó, giúp thân – tâm – trí được ổn định hơn, giúp bạn nâng cao sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống.
Thiếu máu não
Mặc dù não bộ chỉ chiếm khoảng 2% trọng lượng cơ thể, nhưng lại “đòi hỏi” cần phải cung cấp tới: 25% lượng oxy cho hệ tuần hoàn, 20% lưu lượng máu từ tim, và khoảng 25% lượng glucose trong máu. Điều này phản ánh vai trò quan trọng của não bộ trong việc duy trì các chức năng của cơ thể. Thiếu hụt nguồn cung cấp máu có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, từ suy giảm nhận thức cho đến các tổn thương não vĩnh viễn.
Triệu chứng điển hình của tình trạng thiếu máu não bao gồm cảm giác như: Đau đầu, choáng váng, hoa mắt, tê bì chân tay, cảm giác khó chịu và khó ngủ vào ban đêm, và chắc chắn không thể thiếu triệu chứng đau đầu dữ dội sau khi ngủ dậy. Trong một số trường hợp còn có cảm giác đau dọc theo sống lưng, đồng thời có thể cảm nhận sự chóang váng, mất cân bằng của cơ thể.
Sử dụng nhiều chất kích thích
Một trong những “kè thủ” của giấc ngủ chắc chắn không thể không kể đến những loại đồ uống chứa nồng độ caffeine, carbon dioxide cao như: trà, cà phê, nước có gas, và rượu bia. Việc lạm dụng các loại đồ uống này có thể gây ra một loạt các tác động tiêu cực đến hệ thống thần kinh, không chỉ kích thích sự tỉnh táo mà còn là những thực phẩm có tính lợi tiểu cao, làm bạn phải thức dậy nhiều lần trong đêm. Do đó, hạn chế việc tiêu thụ các chất gây ức chế thần kinh, đặc biệt vào buổi tối sẽ giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm triệu chứng đau đầu sau khi thức dậy.
Thoái hóa đốt sống cổ
Đau đầu sau khi ngủ dậy là một triệu chứng khá phổ biến và có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Một trong những nguyên nhân quan trọng nhưng ít được mọi người chú ý đến là thoái hóa đốt sống cổ. Bệnh lý này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Cụ thể, thoái hóa đốt sống cổ có thể gây ra sự hình thành các gai xương, gây chèn ép dây thần kinh và hạn chế quá trình tuần hoàn máu lên não. Người bệnh sẽ gặp phải các triệu chứng như: đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, kém tập trung và suy giảm trí nhớ khi tỉnh dậy sau giấc ngủ.
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ
Khi đĩa đệm khu vực vùng cổ bị thoát vị, áp lực có thể đè nén lên dây thần kinh và các cấu trúc xương khớp xung quanh, gây ra triệu chứng đau đầu hoặc choáng váng sau khi ngủ dậy. Đặc biệt, nếu ngủ trong tư thế không đúng, đĩa đệm có thể chèn ép lên các dây thần kinh, dẫn đến cơn đau đầu khi tỉnh dậy vào buổi sáng. Điều này thường đi kèm với các triệu chứng khác như: tê cứng cổ và đau nhức, ê ẩm vùng vai, khó xoay và vận động linh hoạt vùng cổ. Do đó, để giảm thiểu tình trạng này, việc duy trì tư thế ngủ đúng và tìm kiếm sự chẩn đoán cũng như điều trị chuyên sâu từ Trung Tâm Trị Liệu Cơ Xương Khớp Cột Sống là điều vô cùng cần thiết.
Thói quen nghiến răng khi ngủ
Nghiến răng khi ngủ thường xảy ra trong giấc ngủ sâu. Khi nghiến răng, áp lực tạo ra sẽ tác động liên tục lên khớp thái dương, các cơ và khớp của hàm, gây ra căng thẳng và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Về lâu dài, sẽ dẫn đến bệnh lý nguy hiểm như rối loạn TMJ, ảnh hưởng đến khớp nối giữa hàm dưới và hộp sọ, gây ra đau nhức và rối loạn chức năng của hàm.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Oral & Facial Pain and Headache, khoảng 50% bệnh nhân mắc chứng rối loạn TMJ cho biết họ đang gặp phải tình trạng đau đầu mãn tính, và cơn đau đầu này thường tồi tệ hơn vào buổi sáng, nhất là khi vừa tỉnh dậy.
Cách xử lý tình trạng đau đầu khi ngủ dậy
Biện pháp giảm đau tại nhà
Cải thiện tư thế ngủ: Tư thế ngủ không đúng có thể gây căng thẳng lên vùng cổ và cột sống, dẫn đến đau đầu khi thức dậy. Theo nghiên cứu từ Đại học Harvard cho thấy, việc duy trì tư thế ngủ đúng có thể giảm thiểu tới 75% các triệu chứng đau đầu. Để cải thiện tình trạng đau đầu, bạn nên lựa chọn tư thế nằm ngửa, 2 tay duỗi thẳng với 2 bên thân mình. Với tư thế này, vùng đầu, vùng cổ và phần cột sống sẽ được giữ thẳng, máu sẽ lưu thông tốt hơn và giảm đau đầu hiệu quả.
Massage cho đầu: Bạn dùng đầu ngón tay xoa bóp nhẹ nhàng vùng trán, đỉnh đầu, cổ và vai gáy theo chuyển động tròn. Khi bắt đầu massage, nên xoa bóp với cường độ nhẹ nhàng để tránh làm tăng cơn đau, sau đó mới bắt đầu tăng dần cường độ. Thực hiện phương pháp này sau khi ngủ dậy sẽ giúp cải thiện lưu thông máu, giảm căng thẳng cơ xương khớp và giúp tinh thần thư giãn, tỉnh táo hơn.
Lưu ý: NÊN khắc phục và hạn chế thói quen vội vàng bật dậy, bởi lúc này cơ thể chúng ta cần có sự thích ứng từ trạng thái trì hoãn hoạt động sang trạng thái sẵn sàng vận động. Mỗi sáng, cần dành khoảng 5 phút để giúp máu có thể chuyền dẫn oxy và tín hiệu lên não, giúp giảm nguy cơ hoa mắt, chóng mặt.
Uống đủ nước: Có thể bạn chưa biết, mất nước là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng đau nửa đầu. Cơ thể chúng ta cần một lượng khoáng chất kali và natri vừa đủ để điều chỉnh các chức năng của cơ thể và những khoáng chất này cần được bổ sung hàng ngày, đặc biệt khi chúng ta đổ mồ hôi hoặc đi tiểu. Khi chất lỏng và chất điện giải không đủ, tình trạng mất nước có thể xảy ra và dẫn đến đau nửa đầu. Không những thế, nếu mất nước trong thời gian dài có thể làm ta trở nên cáu kỉnh và khó tập trung công việc và đau đầu, uể oải mỗi khi thức dậy.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), uống đủ 2 đến 3 lít nước mỗi ngày là cần thiết để duy trì cơ thể khỏe mạnh và giảm nguy cơ đau đầu. Một nghiên cứu năm 2012 của Viện Nghiên cứu Sức khỏe và Dinh dưỡng Quốc gia (NHANES) chỉ ra rằng, mất nước chiếm tới 30% nguy cơ gây ra tình trạng đau đầu.
Hạn chế thức khuya: Thiếu ngủ, thức khuya liên tục có thể làm tăng mức độ căng thẳng, gây ra sự mất cân bằng hormone và ảnh hưởng đến hệ thần kinh, dẫn đến các cơn đau đầu thường xuyên, thiếu ngủ còn làm giảm khả năng điều chỉnh cảm xúc. Do đó, việc duy trì thói quen ngủ đủ giấc không chỉ giúp nâng cao năng suất làm việc mà còn giảm thiểu đáng kể tình trạng đau đầu, cải thiện chất lượng cuộc sống. Đối với người trưởng thành, cần ít nhất 7-9 giờ ngủ mỗi đêm để duy trì trạng thái sức khỏe tốt nhất.
Sử dụng gối ngủ phù hợp: Theo góc độ Y học, việc lựa chọn gối hỗ trợ tốt có thể giảm tần suất và cường độ đau đầu tới 50%. Bạn nên lựa chọn gối có độ cao vừa phải, không quá cứng hoặc quá mềm, giúp duy trì đường cong tự nhiên của cột sống cổ. Các bác sĩ thường khuyến nghị nên sử dụng gối cao su để kiểm soát đau cột sống cổ, cải thiện chất lượng giấc ngủ và mang lại sự thoải mái.
Trị liệu thần kinh cột sống – Chiropractic
Trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic) là một phương pháp điều trị hiệu quả, được áp dụng rộng rãi để giảm đau đầu và duy trì kết quả lâu dài, đồng thời hạn chế khả năng tái phát. Phương pháp này đặc biệt hữu ích đối với các cơn đau đầu do lệch đốt sống cổ, gây chèn ép lên dây thần kinh, dây chằng và đĩa đệm. Bằng cách dùng tay để nắn chỉnh, các bác sĩ sẽ giúp đưa các đốt sống về vị trí ban đầu, làm giảm áp lực và từ đó đẩy lùi cơn đau đầu khó chịu.
Hiệu quả của Chiropractic trong điều trị đau đầu
Theo Hiệp hội Trị liệu Thần kinh Cột sống Hoa Kỳ (American Chiropractic Association), Chiropractic có thể giảm đau đầu hiệu quả thông qua các kỹ thuật nắn chỉnh cột sống, giúp giảm áp lực lên hệ thần kinh, cải thiện tuần hoàn máu. Đặc biệt, còn giảm bớt căng thẳng ở vùng cổ và phần vai, hai khu vực thường góp phần lớn gây ra đau đầu. Một nghiên cứu năm 2011 đăng trên Tạp chí Journal of Manipulative and Physiological Therapeutics cũng cho thấy, có tới 90% bệnh nhân bị đau đầu có cải thiện đáng kể sau khi thực hiện Chiropractic, với một số trường hợp giảm tần suất đau đầu lên đến 50%.
Ứng dụng thực tế phương pháp Chiropractic tại Việt Nam
Tiên phong trong ứng dụng phương pháp Chiropractic tại Việt Nam là Trung tậm trị liệu cơ xương khớp cột sống Optimal365 Chiropractic. Tại đây, các bác sĩ chuyên khoa sẽ sử dụng kỹ thuật Chiropractic để chỉnh nắn các đốt sống, giảm áp lực lên các khớp, đĩa đệm và dây thần kinh. Điều đặc biệt là phương pháp này không sử dụng thuốc hay can thiệp phẫu thuật, đảm bảo an toàn và không có tác dụng phụ.
Nghiên cứu nội bộ tại Optimal365 Chiropractic cũng cho thấy, trên 80% bệnh nhân bị đau đầu do lệch đốt sống cổ đều có phản hồi tích cực về hiệu quả giảm đau rõ rệt từ 3 đến 5 buổi trị liệu. Những cải thiện này không chỉ mang lại sự thoải mái tức thì mà còn giúp Khách hàng phòng tránh được tình trạng đau đầu tái phát. Từ đó, chất lượng cuộc sống được cải thiện một cách rõ rệt.
Nếu những cơn đau đầu xuất hiện sau khi thức dậy diễn ra với tần suất lặp lại thường xuyên, đó rất có thể là dấu hiệu tiền đề cho thấy bạn đang gặp phải các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Việc chủ động tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ không chỉ là điều cần thiết mà còn là bước đệm để giải quyết gốc rễ tình trạng đau đầu, từ đó tái thiết lập lại sự cân bằng sức khỏe cho tổng thể. Đừng quên lắng nghe cơ thể và lựa chọn cho mình những phương pháp điều trị phù hợp để bắt đầu mỗi ngày mới với tinh thần sảng khoái và tràn đầy năng lượng nhé. Chúc bạn điều trị thành công!
