Bị căng cơ vai gáy chỉ là một tình trạng của cơ xương khớp nhưng lại ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Một nhân viên văn phòng, một người lao động phải thường mang vác vật nặng hay người tập luyện thể thao quá cường độ khiến cơ vai gáy bị căng đều gây khó chịu và nhức nhối ở vùng vai, từ đó công việc hay những hoạt động khác thường không được diễn ra suôn sẻ. Cùng Optimal365 Chiropractic tìm hiểu rõ nguyên nhân cũng như cách chữa trị qua bài viết này nhé!
Căng cơ vai gáy là gì?
Bị căng cơ vai gáy là tình trạng các sợi cơ vùng cổ, vai và gáy bị kéo giãn quá mức hoặc co cứng do áp lực cơ học, tư thế sai hoặc chấn thương. Hiện tượng này thường dẫn đến đau nhức, co thắt cơ, hạn chế vận động và đôi khi gây đau lan xuống cánh tay hoặc lên vùng đầu.
Tình trạng căng cơ vai gáy có thể xuất hiện đột ngột (cấp tính) hoặc kéo dài trong nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng (mạn tính). Ở mức độ nhẹ, các triệu chứng có thể tự cải thiện sau vài ngày nghỉ ngơi. Tuy nhiên, nếu tình trạng này tái phát nhiều lần hoặc kéo dài, nó có thể ảnh hưởng đến chức năng vận động của cơ cổ – vai và làm giảm chất lượng cuộc sống.
Triệu chứng phổ biến khi bị căng cơ vai gáy
Những người bị căng cơ vai gáy thường gặp các biểu hiện sau:
- Đau nhức vùng vai gáy: Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, thường xuất hiện sau khi giữ nguyên một tư thế trong thời gian dài hoặc sau khi vận động quá mức.
- Căng cứng cơ: Cảm giác cứng khớp và khó xoay cổ, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu.
- Giảm phạm vi vận động: Việc xoay đầu, cúi hoặc nghiêng cổ trở nên khó khăn, thậm chí có thể bị đau lan xuống vai hoặc cánh tay.
- Co thắt cơ: Các nhóm cơ vùng cổ và vai gáy có thể bị co rút, gây cảm giác căng tức khó chịu.
- Đau đầu căng cơ: Một số trường hợp có thể bị đau đầu, chóng mặt do ảnh hưởng của căng cơ lên hệ thần kinh cổ.
Nguyên nhân gây căng cơ vai gáy
Sai tư thế trong sinh hoạt và làm việc dẫn đến căng cơ vai gáy
Ngồi lâu trước máy tính: Là nguyên nhân phổ biến nhất gây căng cơ vai gáy, đặc biệt ở những người làm việc văn phòng. Tư thế cúi đầu về phía trước trong thời gian dài sẽ tạo áp lực lớn lên các cơ cổ – vai.
Sử dụng điện thoại sai tư thế: Cúi đầu xuống nhìn màn hình điện thoại trong thời gian dài có thể làm tăng tải trọng lên cột sống cổ, gây co cứng cơ vùng vai gáy.
Ngủ sai tư thế: Gối đầu quá cao hoặc quá thấp, nằm nghiêng không đúng cách hoặc sử dụng đệm không phù hợp có thể gây căng cơ và đau nhức sau khi ngủ dậy.
Hoạt động thể chất quá mức hoặc sai kỹ thuật dẫn đến căng cơ vai gáy
Tập gym hoặc chơi thể thao sai kỹ thuật: Các bài tập như nâng tạ, chống đẩy hoặc xoay cổ không đúng cách có thể gây quá tải lên cơ vùng vai gáy.
Lao động nặng: Mang vác vật nặng không đúng tư thế có thể khiến các cơ cổ – vai bị kéo căng quá mức, dẫn đến tổn thương vi mô (micro-tears) trong mô cơ.
Chấn thương và tác động lực mạnh dẫn đến căng cơ vai gáy
Chấn thương do tai nạn: Ngã, va đập mạnh hoặc tai nạn giao thông có thể gây tổn thương cơ, dây chằng và đốt sống cổ.
Whiplash injury (tổn thương cổ do va đập mạnh): Xảy ra khi đầu bị giật mạnh về phía trước rồi kéo ngược ra sau (thường gặp trong tai nạn xe hơi), có thể gây căng cơ nghiêm trọng và thậm chí tổn thương dây thần kinh.
Căng thẳng kéo dài dẫn đến căng cơ vai gáy
Căng thẳng tinh thần có thể kích thích hệ thần kinh giao cảm, làm tăng tình trạng co thắt cơ cổ – vai gáy. Những người có công việc áp lực cao, thường xuyên căng thẳng có nguy cơ bị căng cơ vai gáy kéo dài hơn.
Thiếu vận động và tuần hoàn máu kém dẫn đến căng cơ vai gáy
Lối sống ít vận động làm giảm lưu lượng máu đến cơ bắp, khiến cơ dễ bị co cứng và đau mỏi. Việc ngồi lâu không thay đổi tư thế có thể làm tích tụ căng thẳng cơ học, làm tăng nguy cơ đau mỏi vai gáy.
Bệnh lý cột sống cổ liên quan dẫn đến căng cơ vai gáy
Ngoài các nguyên nhân cơ học, một số bệnh lý về cột sống cổ cũng có thể gây ra tình trạng căng cơ vai gáy:
Thoái hóa đốt sống cổ: Gây hao mòn sụn khớp và hình thành gai xương, làm tăng áp lực lên cơ và dây thần kinh cổ.
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ: Nhân nhầy đĩa đệm thoát ra khỏi vị trí bình thường, chèn ép rễ thần kinh, gây đau lan xuống vai và cánh tay.
Hẹp ống sống cổ: Giảm khoảng trống trong ống sống, gây chèn ép tủy sống và dây thần kinh.
Bệnh lý liên quan: Thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm hoặc viêm khớp cổ cũng có thể là nguyên nhân gây căng cơ vai gáy kéo dài.
Cách chữa căng cơ vai gáy tại nhà hiệu quả
Bị căng cơ vai gáy là tình trạng phổ biến, có thể gây đau nhức, cứng cổ và hạn chế vận động. Trong nhiều trường hợp, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà để giảm đau và cải thiện tình trạng căng cơ.
Chườm nóng hoặc chườm lạnh
Việc sử dụng nhiệt độ phù hợp giúp giảm đau và thư giãn cơ hiệu quả:
Chườm lạnh (Cold therapy): Thích hợp trong vòng 24 – 48 giờ đầu tiên sau khi xuất hiện cơn đau. Nhiệt độ lạnh giúp co mạch máu, giảm viêm và hạn chế sưng tấy. Người bệnh có thể dùng túi đá bọc trong khăn mỏng, chườm lên vùng vai gáy khoảng 15 – 20 phút/lần, mỗi ngày 2 – 3 lần.
Chườm nóng (Heat therapy): Thích hợp khi tình trạng đau đã kéo dài hơn 48 giờ. Nhiệt độ ấm giúp giãn mạch, tăng lưu lượng máu đến vùng bị căng cơ, cải thiện tuần hoàn và giảm co cứng cơ. Có thể sử dụng túi chườm nóng, khăn ấm hoặc tắm nước ấm để giảm đau.
Lưu ý: Không chườm nóng ngay sau chấn thương cấp tính vì có thể làm tăng phản ứng viêm.
Xoa bóp, bấm huyệt
Liệu pháp xoa bóp, bấm huyệt (massage therapy & acupressure) giúp thư giãn cơ bắp, kích thích lưu thông máu và giảm đau. Một số phương pháp phổ biến gồm:
Xoa bóp nhẹ nhàng vùng vai gáy bằng đầu ngón tay, lòng bàn tay để giảm căng cứng cơ.
Bấm huyệt tại các điểm đau, điển hình là huyệt Phong Trì (GB20) – nằm ở vùng gáy, giúp giảm đau cổ, vai, gáy và đau đầu do căng cơ.
Sử dụng dầu xoa bóp hoặc tinh dầu (dầu gừng, dầu bạc hà) để tăng hiệu quả thư giãn.
Lưu ý: Không nên xoa bóp quá mạnh vì có thể làm trầm trọng thêm tình trạng căng cơ.
Thực hiện bài tập giãn cơ vai gáy
Tập luyện giúp tăng cường độ linh hoạt, cải thiện tuần hoàn máu và giảm căng cơ vai gáy. Dưới đây là 3 bài tập đơn giản, hiệu quả:
Bài tập kéo giãn cơ cổ trước
Cách thực hiện:
- Tư thế chuẩn bị: Ngồi hoặc đứng thẳng, giữ lưng và cổ thẳng hàng, vai thả lỏng.
- Thực hiện động tác:
- Đặt tay phải lên bên trái đỉnh đầu, nhẹ nhàng kéo đầu nghiêng về phía phải, cảm nhận sự kéo giãn ở bên trái cổ.
- Giữ tư thế này trong 15 – 20 giây, hít thở đều và sâu.
- Trở về vị trí ban đầu, sau đó lặp lại động tác cho bên trái.
- Số lần thực hiện: Lặp lại 2 – 3 lần cho mỗi bên.
Lưu ý: Tránh kéo quá mạnh để không gây chấn thương; động tác nên được thực hiện một cách chậm rãi và kiểm soát.
Bài tập xoay cổ
Cách thực hiện:
- Tư thế chuẩn bị: Ngồi hoặc đứng thẳng, giữ lưng và cổ thẳng hàng, vai thả lỏng.
- Thực hiện động tác:
- Từ từ xoay đầu sang bên phải, cố gắng nhìn qua vai phải mà không di chuyển vai.
- Giữ tư thế này trong 5 giây, sau đó trở về vị trí ban đầu.
- Tiếp tục xoay đầu sang bên trái và giữ trong 5 giây.
- Số lần thực hiện: Lặp lại động tác 5 lần cho mỗi bên.
Lưu ý: Giữ động tác chậm rãi và kiểm soát; tránh xoay đầu quá nhanh hoặc quá xa để ngăn ngừa chấn thương.
Bài tập kéo giãn vai gáy
Cách thực hiện:
- Tư thế chuẩn bị: Ngồi hoặc đứng thẳng, giữ lưng và cổ thẳng hàng, vai thả lỏng.
- Thực hiện động tác:
- Đan hai tay vào nhau và đặt lên phía sau đầu.
- Nhẹ nhàng kéo đầu về phía trước, cằm hướng về ngực, cảm nhận sự kéo giãn ở vùng cổ sau và vai gáy.
- Giữ tư thế này trong 15 – 20 giây, hít thở đều và sâu.
- Số lần thực hiện: Lặp lại 2 – 3 lần.
Lưu ý: Tránh kéo quá mạnh để không gây chấn thương; động tác nên được thực hiện một cách chậm rãi và kiểm soát.
Xem thêm: 5 Bài tập giảm căng cơ vai hiệu quả
Điều chỉnh tư thế làm việc và sinh hoạt
Tư thế sai là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến căng cơ vai gáy. Để phòng ngừa và cải thiện tình trạng này, cần điều chỉnh:
Tư thế ngồi:
- Giữ lưng thẳng, vai thả lỏng, không rướn cổ về phía trước.
- Màn hình máy tính cần ngang tầm mắt, tránh cúi gập cổ quá lâu.
- Nghỉ giải lao, đứng dậy vận động sau 30 – 45 phút ngồi làm việc.
Tư thế khi ngủ:
- Dùng gối có độ cao từ 8 – 12 cm, hỗ trợ tốt đường cong tự nhiên của cổ.
- Tránh nằm sấp vì có thể làm căng cơ cổ và vai gáy.
Sử dụng phương pháp Chiropractic để điều trị dứt điểm
Chiropractic là liệu pháp nắn chỉnh cột sống không xâm lấn, giúp giảm đau, cải thiện chức năng vận động và hỗ trợ cơ thể tự chữa lành. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả với các trường hợp căng cơ vai gáy liên quan đến sai lệch cột sống cổ.
Cơ chế tác động của Chiropractic:
- Nắn chỉnh cột sống cổ giúp khôi phục sự cân bằng, giảm áp lực lên hệ thần kinh và cơ bắp.
- Cải thiện tuần hoàn máu, hỗ trợ phục hồi tổn thương mô mềm.
- Giảm đau lâu dài, hạn chế nguy cơ tái phát mà không cần dùng thuốc giảm đau.
Lưu ý: Phương pháp này cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa Chiropractic có chứng nhận để đảm bảo an toàn.
Căng cơ vai gáy có thể được cải thiện hiệu quả bằng các biện pháp tại nhà như chườm nóng/lạnh, xoa bóp, tập luyện và điều chỉnh tư thế. Trong trường hợp đau kéo dài, Chiropractic có thể là giải pháp tối ưu giúp cân chỉnh cột sống, giảm áp lực lên hệ thần kinh và hỗ trợ phục hồi lâu dài.
Xem thêm: Chiropractic là gì? Tất tần tật những điều bạn cần biết về phương pháp này
Cách phòng ngừa khi bị căng cơ vai gáy tái phát
Để ngăn ngừa tình trạng căng cơ vai gáy tái phát, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau đây là rất quan trọng:
Duy trì thói quen tập thể dục hàng ngày
Tham gia vào các hoạt động thể chất như yoga, Pilates và bơi lội có thể tăng cường độ linh hoạt và sức mạnh của cơ vai gáy.
Yoga: Giúp cải thiện sự linh hoạt, tăng cường sức mạnh cơ bắp và giảm căng thẳng, từ đó giảm nguy cơ căng cơ vai gáy.
Pilates: Tập trung vào việc tăng cường sức mạnh cốt lõi và cải thiện tư thế, hỗ trợ giảm áp lực lên vùng cổ và vai.
Bơi lội: Là hoạt động toàn thân giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp và cải thiện sự linh hoạt, đồng thời giảm căng thẳng trên các khớp và cơ.
Nghỉ ngơi đúng cách khi làm việc lâu
Áp dụng quy tắc 50-10: sau mỗi 50 phút làm việc, nên nghỉ ngơi 10 phút để giảm căng thẳng cho cơ vai gáy. Trong thời gian nghỉ, thực hiện các động tác giãn cơ nhẹ nhàng cho vùng cổ và vai để cải thiện lưu thông máu và giảm nguy cơ căng cơ.
Massage thư giãn định kỳ
Thực hiện massage vùng cổ và vai gáy thường xuyên giúp giảm căng thẳng cơ bắp và cải thiện lưu thông máu. Việc này có thể được thực hiện bởi chuyên gia trị liệu hoặc sử dụng các thiết bị massage phù hợp.
Áp dụng chế độ dinh dưỡng tốt cho cơ xương khớp
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cơ xương khớp. Bổ sung các dưỡng chất sau:
Canxi và Vitamin D: Giúp xương chắc khỏe và hỗ trợ chức năng cơ bắp.
Omega-3: Có đặc tính chống viêm, giúp giảm nguy cơ viêm và đau cơ.
Việc duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, kết hợp với các biện pháp trên, sẽ giúp giảm nguy cơ căng cơ vai gáy tái phát và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Địa chỉ chữa trị khi bị căng cơ vai gáy uy tín tại Hồ Chí Minh
Khi tình trạng căng cơ vai gáy kéo dài hoặc tái phát thường xuyên, việc tìm kiếm một cơ sở điều trị uy tín là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tại TP. Hồ Chí Minh, Optimal365 Chiropractic là một trong những địa chỉ hàng đầu chuyên điều trị các vấn đề về cơ xương khớp, bao gồm căng cơ vai gáy, với phương pháp trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic) được chứng nhận quốc tế.
Tại Optimal365 Chiropractic, bệnh nhân bị căng cơ vai gáy sẽ được thăm khám kỹ lưỡng để xác định nguyên nhân gốc rễ và mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. Quy trình điều trị tại đây bao gồm:
Thăm khám chuyên sâu và chẩn đoán chính xác
Bệnh nhân sẽ được bác sĩ Chiropractic thăm khám trực tiếp, đánh giá tình trạng cột sống, hệ thần kinh và các cơ vùng vai gáy.
Các phương pháp chẩn đoán có thể bao gồm đánh giá tư thế, biên độ vận động của cổ, kiểm tra phản xạ thần kinh và cơ bắp, từ đó xác định nguyên nhân gây căng cơ vai gáy như lệch đốt sống, thoái hóa cột sống cổ hoặc sai tư thế kéo dài.
Trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic)
Phương pháp nắn chỉnh cột sống (Chiropractic) giúp đưa các đốt sống cổ về vị trí đúng, giải phóng áp lực lên hệ thần kinh và giảm căng thẳng cơ bắp vùng cổ vai gáy.
Chiropractic là phương pháp điều trị bảo tồn, không dùng thuốc, không phẫu thuật, mang lại hiệu quả cao trong việc giảm đau, cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường khả năng vận động.
Liệu pháp vật lý trị liệu hỗ trợ
Bên cạnh phương pháp Chiropractic, Optimal365 Chiropractic còn kết hợp các liệu pháp hỗ trợ nhằm tăng cường hiệu quả điều trị và giúp bệnh nhân phục hồi nhanh hơn:
Tập luyện phục hồi chức năng: Hướng dẫn bệnh nhân thực hiện các bài tập kéo giãn và tăng cường sức mạnh vùng vai gáy giúp giảm căng cứng cơ, cải thiện tuần hoàn máu và hạn chế nguy cơ tái phát.
Trị liệu bằng sóng xung kích (Shockwave Therapy): Sử dụng năng lượng sóng xung kích cường độ cao để kích thích quá trình phục hồi mô cơ, giảm viêm và cải thiện lưu thông máu tại vùng tổn thương.
Điện xung trị liệu (Electrical Stimulation Therapy): Phương pháp này giúp giảm đau, thư giãn cơ và kích thích phục hồi dây thần kinh thông qua các xung điện nhẹ.
Hướng dẫn tư thế đúng: Bác sĩ sẽ đưa ra các lời khuyên về tư thế ngồi, ngủ, làm việc nhằm bảo vệ cột sống cổ, phòng ngừa căng cơ vai gáy tái phát.
Có thể bạn quan tâm: Vật lý trị liệu cổ vai gáy có thực sự hiệu quả không? Vì sao?
Lời kết
Bị căng cơ vai gáy có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị đúng cách. Mặc dù một số trường hợp có thể tự cải thiện sau vài ngày, nhưng tình trạng căng cơ kéo dài hoặc tái phát thường xuyên có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng hơn liên quan đến cột sống cổ. Việc điều trị sớm và đúng phương pháp là chìa khóa giúp giảm đau hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng.
Optimal365 Chiropractic là một trong những địa chỉ điều trị uy tín tại TP. Hồ Chí Minh, cung cấp phương pháp trị liệu thần kinh cột sống tiên tiến, giúp bệnh nhân hồi phục tự nhiên mà không cần dùng thuốc hay phẫu thuật. Nếu bạn đang gặp vấn đề về căng cơ vai gáy, hãy đặt lịch hẹn ngay hôm nay để được tư vấn và điều trị chuyên sâu từ đội ngũ bác sĩ Chiropractic giàu kinh nghiệm.
NGUỒN THAM KHẢO
Mayo Clinic – Neck pain:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/neck-pain/symptoms-causes/syc-20375581
Spine Health:
https://www.spine-health.com/
Harvard Medical School:
https://www.health.harvard.edu/pain/say-good-night-to-neck-pain
