Bạn có cảm giác đau nhức khi vận động vai, khuỷu tay, đầu gối hoặc gót chân? Đó có thể là dấu hiệu của viêm gân – một bệnh lý cơ xương khớp ngày càng phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Dù không nguy hiểm đến tính mạng, viêm gân lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống nếu không được nhận diện và xử lý kịp thời.
Viêm gân là gì?
Viêm gân (tendinitis) là một bệnh lý liên quan đến gân, cấu trúc dạng sợi chắc khỏe có nhiệm vụ nối cơ với xương, giúp tạo nên chuyển động cơ thể. Khi gân bị tổn thương (thường do vận động quá mức, lặp đi lặp lại hoặc do thoái hóa theo tuổi tác) sẽ dẫn đến phản ứng viêm.
Tình trạng này thường gây đau tại vị trí gân, kèm theo giảm khả năng vận động và đôi khi sưng nhẹ. Viêm gân có thể xảy ra ở nhiều vị trí, trong đó viêm gân vùng vai là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra đau vai đơn thuần, đặc biệt ở người chơi thể thao hoặc người lao động tay chân.
Nguyên nhân gây viêm gân phổ biến
Viêm gân là kết quả của các tổn thương vi thể lặp đi lặp lại tại gân, xảy ra khi gân phải chịu áp lực cơ học quá mức mà không có thời gian phục hồi thích hợp. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất dẫn đến tình trạng này:
Vận động lặp lại hoặc quá mức kéo dài
Đây là nguyên nhân chủ yếu trong hầu hết các trường hợp viêm gân. Việc sử dụng một nhóm cơ và gân liên tục, không có thời gian nghỉ phù hợp sẽ tạo ra những vi chấn thương tích lũy tại điểm bám của gân. Những công việc như đánh máy, cắt thịt, may vá, chơi đàn, hoặc các môn thể thao như tennis, cầu lông, golf đều có thể gây ra viêm gân nếu thực hiện sai kỹ thuật hoặc tập luyện quá sức. Ví dụ điển hình là tình trạng viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay (còn gọi là “khuỷu tay tennis”), phát sinh do quá tải lên các cơ duỗi cổ tay và ngón tay.
Căng giãn quá mức do động tác đối kháng
Một số động tác tạo lực kéo đối kháng lên gân, đặc biệt khi không được kiểm soát tốt, có thể dẫn đến căng giãn bất thường tại vùng tiếp nối giữa cơ và xương. Việc lặp lại những động tác này trong thời gian dài làm tăng nguy cơ viêm gân.
Chấn thương cơ học lặp đi lặp lại trong lao động hoặc sinh hoạt
Nhiều nghề nghiệp và sinh hoạt hằng ngày tiềm ẩn nguy cơ gây viêm gân, đặc biệt là các công việc cần thao tác bằng tay như nông dân, thợ cắt tóc, giáo viên, nhân viên nội trợ, bác sĩ phẫu thuật,… Các động tác như cầm nắm, vặn xoay cổ tay hoặc ngón tay thường xuyên là nguyên nhân gây tổn thương lặp lại tại các gân nhỏ, đặc biệt ở vùng cổ tay, ngón tay hoặc khuỷu tay.
Thoái hóa gân do tuổi tác
Gân là một cấu trúc giàu collagen, nhưng theo thời gian, chất lượng collagen sẽ suy giảm. Ở người lớn tuổi – đặc biệt từ 50 tuổi trở lên – các sợi gân dần trở nên kém đàn hồi, dễ tổn thương hơn trước các lực cơ học thông thường. Quá trình thoái hóa này làm giảm khả năng phục hồi của gân, đồng thời làm tăng nguy cơ viêm.
Chấn thương đột ngột
Một số trường hợp viêm gân xảy ra sau khi người bệnh thực hiện một động tác mạnh đột ngột, chẳng hạn như nâng vật nặng hoặc vận động thể lực quá sức mà không khởi động trước. Dạng viêm gân này thường gặp ở những người ít vận động, hoặc mới bắt đầu chơi thể thao sau thời gian dài không tập luyện.
Các yếu tố nguy cơ khác
Ngoài các nguyên nhân trên, viêm gân còn có thể xảy ra dễ dàng hơn ở những người có một số yếu tố nguy cơ như:
- Tiền sử chấn thương vùng cổ tay hoặc bàn tay
- Người mắc các bệnh lý cơ xương khớp mạn tính như viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp
- Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, do ảnh hưởng của thay đổi nội tiết và cấu trúc mô liên kết
Tóm lại, viêm gân là hậu quả của sự quá tải về cơ học lên gân trong khi cấu trúc gân không đủ khả năng phục hồi. Việc nhận biết sớm các nguyên nhân sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong phòng ngừa và điều trị hiệu quả tình trạng này.
Triệu chứng thường gặp của viêm gân
Triệu chứng nổi bật và thường gặp nhất của viêm gân là đau tại vùng gân bị tổn thương, tuy nhiên mức độ và đặc điểm cơn đau có thể thay đổi tùy theo vị trí viêm và mức độ tổn thương. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể gặp phải các biểu hiện như hạn chế vận động, sưng nhẹ hoặc cảm giác cứng khớp. Cụ thể:
Đau tại vị trí gân bị viêm
Đây là triệu chứng chính, thường xuất hiện khi vận động, nhưng đôi khi cũng có thể xảy ra ngay cả khi nghỉ ngơi – đặc biệt là trong giai đoạn viêm cấp tính.
- Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, có xu hướng tăng khi người bệnh thực hiện các động tác liên quan đến vùng gân bị ảnh hưởng.
- Trong một số trường hợp, đau tăng nhiều về đêm, làm ảnh hưởng đến giấc ngủ (ví dụ: viêm gân cơ trên gai ở vùng vai).
- Cơn đau thường khu trú tại điểm bám tận của gân, nhưng cũng có thể lan sang các vùng lân cận. Ví dụ: viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay gây đau vùng khuỷu và lan xuống mặt ngoài cẳng tay hoặc cổ tay.
- Khi ấn vào vùng gân bị viêm, người bệnh thường cảm nhận được điểm đau chói rất đặc trưng.
Hạn chế vận động
Cơn đau và tình trạng viêm có thể làm suy giảm chức năng của khớp liên quan đến gân. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện các cử động bình thường như nâng tay, duỗi cổ tay, cầm nắm hoặc đi lại.
Ví dụ:
- Viêm gân trên gai gây hạn chế cử động khớp vai, nhất là khi giơ tay cao hoặc xoay vai.
- Viêm gân vùng khuỷu có thể làm giảm khả năng cầm nắm hoặc duỗi cổ tay.
Cứng khớp
Cảm giác cứng hoặc khó cử động thường xuất hiện vào buổi sáng hoặc sau một khoảng thời gian không vận động (chẳng hạn như sau khi ngủ dậy hoặc ngồi lâu). Đây là biểu hiện do viêm và co thắt phản xạ quanh khớp.
Sưng nhẹ tại chỗ viêm
Ở một số trường hợp, người bệnh có thể thấy vùng quanh gân bị viêm hơi sưng lên, nóng và nhạy cảm khi chạm vào. Trong các trường hợp viêm gân đi kèm viêm khớp vi tinh thể, vùng sưng có thể lan rộng và rõ rệt hơn.
Một số triệu chứng khác
Tùy từng thể bệnh hoặc nguyên nhân gây viêm gân, người bệnh có thể xuất hiện thêm:
- Cảm giác tê bì, khó chịu lan tỏa ra cơ và da quanh vùng tổn thương.
- Trong trường hợp đứt gân (ví dụ đứt gân chóp xoay vai), có thể nghe thấy tiếng “rắc” khi gân đứt, xuất hiện bầm tím sau vài ngày và mất khả năng thực hiện một số động tác chủ động.
Các vị trí gân thường bị viêm
Viêm gân có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trong cơ thể, tuy nhiên một số vùng thường gặp bao gồm:
- Vai: Viêm gân cơ trên gai hoặc gân chóp xoay vai
- Khuỷu tay: Viêm lồi cầu ngoài (tennis elbow), lồi cầu trong (golfer’s elbow)
- Cổ tay và bàn tay: Viêm gân mỏm trâm quay, viêm gân ngón tay (ngón tay lò xo)
- Gót chân: Viêm gân Achilles
- Đầu gối: Viêm gân bánh chè hoặc gân cơ đùi
Viêm gân có nguy hiểm không?
Mặc dù viêm gân là một bệnh lý thường gặp và không đe dọa trực tiếp đến tính mạng, nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng đáng lo ngại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là những nguy cơ tiềm ẩn của viêm gân:
Đau dai dẳng và chuyển sang mãn tính
Nếu tình trạng viêm gân không được kiểm soát sớm và hiệu quả, cơn đau có thể kéo dài trong nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng. Cơn đau mạn tính không chỉ làm giảm khả năng vận động mà còn gây khó chịu kéo dài, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tâm lý và sinh hoạt hằng ngày của người bệnh.
Hạn chế vận động khớp liên quan
Do đau, người bệnh thường có xu hướng ít sử dụng khớp bị viêm để tránh khó chịu. Tuy nhiên, việc này nếu kéo dài có thể dẫn đến giảm tầm vận động, teo cơ quanh khớp và cứng khớp. Ví dụ, trong viêm gân vùng vai, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc giơ tay, xoay vai hoặc thực hiện các hoạt động sinh hoạt đơn giản như mặc áo, chải tóc.
Tiến triển thành các bệnh lý phức tạp hơn
- Đông cứng khớp vai (frozen shoulder): Nếu không điều trị sớm, viêm gân quanh vai có thể tiến triển thành thể viêm quanh khớp vai thể đông cứng, với hiện tượng co rút bao khớp, hạn chế nghiêm trọng vận động khớp vai.
- Đứt gân: Viêm kéo dài làm suy yếu cấu trúc gân, làm tăng nguy cơ đứt gân. Ví dụ, trong viêm gân chóp xoay vai hoặc gân nhị đầu cánh tay, gân có thể bị rách hoặc đứt hoàn toàn, dẫn đến tình trạng mất hoàn toàn khả năng vận động chủ động của khớp (giả liệt vai).
Gây khó khăn trong sinh hoạt và lao động
Đau và hạn chế vận động do viêm gân có thể làm gián đoạn các hoạt động hằng ngày như cầm nắm, đi lại, làm việc nhà, chơi thể thao, hoặc lao động chuyên môn. Điều này ảnh hưởng đến khả năng làm việc, năng suất lao động cũng như sự tham gia vào các hoạt động xã hội.
Có thể cần can thiệp phẫu thuật
Trong một số trường hợp, viêm gân không đáp ứng với các phương pháp điều trị nội khoa và vật lý trị liệu thông thường. Khi đó, can thiệp ngoại khoa (ví dụ: mổ nội soi hoặc tái tạo gân) có thể được chỉ định để phục hồi chức năng. Một ví dụ điển hình là viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay (tennis elbow) kéo dài, không cải thiện sau điều trị bảo tồn.
Liên quan đến các bệnh lý cơ xương khớp khác
Viêm gân đôi khi không phải là bệnh lý đơn độc, mà có thể là biểu hiện đi kèm của các bệnh mạn tính như viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp, hoặc bệnh lý chuyển hóa. Trong những trường hợp này, viêm gân nếu không được điều trị đúng cách có thể làm nặng thêm tình trạng chung của người bệnh, gây khó khăn trong việc kiểm soát toàn diện bệnh lý.
Cách điều trị viêm gân hiệu quả hiện nay
Việc điều trị viêm gân cần được cá thể hóa tùy theo mức độ tổn thương, vị trí gân bị viêm và giai đoạn bệnh. Mục tiêu điều trị là giảm đau, kiểm soát viêm và phục hồi chức năng vận động cho người bệnh. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay:
Nghỉ ngơi và tránh các động tác gây đau
Đây là bước quan trọng đầu tiên trong quá trình điều trị viêm gân. Người bệnh cần hạn chế hoặc tạm ngưng các hoạt động làm tăng áp lực lên gân bị tổn thương, chẳng hạn như nâng tay quá cao (trong viêm gân vai), vận động cổ tay liên tục (trong viêm gân cổ tay), hoặc chơi thể thao sử dụng tay thường xuyên. Việc nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp giảm viêm và tạo điều kiện cho gân phục hồi tự nhiên.
Chườm lạnh tại chỗ viêm
Trong giai đoạn cấp tính, người bệnh có thể chườm lạnh vùng gân bị viêm từ 15 – 20 phút mỗi lần, vài lần mỗi ngày. Liệu pháp này giúp làm giảm sưng nề, đau và cảm giác nóng rát do viêm gây ra.
Sử dụng thuốc giảm đau và kháng viêm
- Các thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol có thể được sử dụng trong trường hợp đau nhẹ đến trung bình.
- Các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen hoặc naproxen có tác dụng giảm đau và giảm viêm hiệu quả, tuy nhiên cần thận trọng khi dùng kéo dài do nguy cơ gây tác dụng phụ trên dạ dày, gan hoặc thận.
- Trong những trường hợp viêm nặng hoặc không đáp ứng với điều trị ban đầu, bác sĩ có thể chỉ định tiêm corticosteroid nội khớp hoặc quanh gân. Việc tiêm thường được thực hiện dưới hướng dẫn của siêu âm nhằm đảm bảo độ chính xác và hiệu quả tối ưu.
Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng
Vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong cả điều trị triệu chứng và phục hồi sau viêm gân. Các phương pháp thường được áp dụng bao gồm:
- Giảm đau bằng siêu âm trị liệu, kích thích điện, chiếu laser công suất thấp.
- Kéo giãn nhẹ và bài tập vận động khớp giúp duy trì hoặc khôi phục tầm vận động, đặc biệt quan trọng trong viêm gân vai.
- Tăng cường sức cơ quanh gân bị tổn thương nhằm hỗ trợ và giảm tải lên gân.
- Hướng dẫn các bài tập tại nhà đúng kỹ thuật để người bệnh duy trì hiệu quả điều trị lâu dài.
Có thể bạn quan tâm:
Tập vật lý trị liệu tại nhà có khó không?
Vật lý trị liệu cổ vai gáy có thực sự hiệu quả không? Vì sao?
Hỗ trợ điều trị bằng thiết bị chuyên dụng
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể khuyến cáo sử dụng đai đỡ, nẹp hoặc băng ép chuyên dụng để cố định và giảm áp lực lên vùng gân bị viêm. Đây là biện pháp hỗ trợ hữu ích trong giai đoạn viêm cấp hoặc sau can thiệp điều trị.
Y học cổ truyền (YHCT)
Một số phương pháp y học cổ truyền có thể phối hợp với điều trị hiện đại, mang lại hiệu quả tích cực trong giảm đau và cải thiện vận động, bao gồm:
- Châm cứu tại các huyệt quanh vùng bị viêm
- Xoa bóp – bấm huyệt giúp thư giãn cơ, tăng lưu thông máu
- Ôn châm kết hợp vận động trị liệu nhằm phục hồi tầm vận động khớp
Siêu âm dẫn đường trong điều trị can thiệp
Ngoài vai trò chẩn đoán, siêu âm còn được sử dụng để hỗ trợ các can thiệp như tiêm thuốc vào đúng vị trí tổn thương. Phương pháp này giúp nâng cao độ chính xác, đặc biệt trong các ca tiêm quanh gân vai hoặc khuỷu tay.
Phẫu thuật (trong trường hợp cần thiết)
Phẫu thuật chỉ được chỉ định khi các biện pháp điều trị bảo tồn (nghỉ ngơi, thuốc, vật lý trị liệu) thất bại sau một thời gian dài, hoặc khi có tổn thương gân nặng như rách – đứt gân, chèn ép gân mạn tính. Các can thiệp phẫu thuật có thể bao gồm cắt bỏ mô viêm, khâu – tái tạo gân hoặc giải phóng chèn ép dưới nội soi.
Điều chỉnh lối sống và thói quen vận động
Bên cạnh các biện pháp điều trị, người bệnh cần điều chỉnh hoạt động hàng ngày để tránh tái phát viêm gân:
- Thay đổi tư thế làm việc, nghỉ giải lao khi lao động tay chân nhiều
- Khởi động kỹ trước khi chơi thể thao
- Tập thể dục đều đặn, phù hợp với sức khỏe và độ tuổi
- Tránh mang vác nặng hoặc thực hiện các động tác sai kỹ thuật
Lưu ý quan trọng: Người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc hoặc điều trị tại nhà mà chưa có tư vấn chuyên môn. Việc điều trị viêm gân nên được theo dõi và hướng dẫn bởi bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp hoặc phục hồi chức năng để đảm bảo hiệu quả và tránh biến chứng.
>> Có thể bạn quan tâm: Các khớp nào thương bị bong gân? Phân tích nguyên nhân và cách phòng ngừa
Cách phòng ngừa viêm gân hiệu quả
Viêm gân là tình trạng hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu người bệnh nhận thức rõ các yếu tố nguy cơ và chủ động điều chỉnh thói quen sinh hoạt, lao động cũng như lối sống hàng ngày. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa viêm gân được khuyến nghị:
Tránh hoạt động lặp đi lặp lại quá mức
Việc thực hiện liên tục các động tác như cầm, nắm, xoay, vặn cổ tay, khuỷu tay hoặc vai trong thời gian dài là nguyên nhân phổ biến gây vi chấn thương cho gân. Người làm các công việc cần vận động tay thường xuyên như nông dân, giáo viên, phẫu thuật viên, thợ cắt tóc, nội trợ,… nên sắp xếp thời gian nghỉ ngắn giữa các đợt làm việc để gân được thư giãn và phục hồi.
Tránh các động tác sai tư thế hoặc quá tầm
Những động tác đưa tay quá cao qua đầu, dạng tay quá mức, hoặc cúi – xoay sai tư thế trong lao động đều làm tăng nguy cơ tổn thương gân, đặc biệt ở vùng vai, cổ tay và khuỷu tay. Cần chú ý thực hiện các hoạt động đúng kỹ thuật, vừa tầm vận động và tránh lặp lại tư thế xấu trong thời gian dài.
Hạn chế tác động mạnh và đột ngột lên gân cơ
Các tình huống như mang vác vật nặng, đẩy – kéo hoặc nâng đồ không đúng cách, đặc biệt khi chưa khởi động kỹ, có thể gây tổn thương gân ngay lập tức. Để phòng tránh, người lao động cần được hướng dẫn tư thế đúng khi bê vác và nên tăng dần cường độ làm việc để cơ thể thích nghi.
Điều chỉnh công việc và thói quen sinh hoạt cho hợp lý
Người làm các công việc lặp lại bằng tay cần được đào tạo về ergonomics (kỹ thuật làm việc đúng tư thế), thiết kế lại môi trường làm việc sao cho giảm thiểu áp lực lên gân. Đồng thời, nên luân phiên thực hiện các nhóm việc khác nhau để tránh gân bị quá tải.
Duy trì tư thế đúng trong sinh hoạt và lao động
Việc giữ đúng tư thế cột sống, đặc biệt khi ngồi lâu hoặc làm việc bàn giấy, có thể giúp giảm áp lực lên các nhóm cơ – gân xung quanh. Cần tránh ngồi gù lưng, nghiêng người về một bên hoặc ngồi lệch vai. Đối với người phải ngồi lâu, nên có thời gian nghỉ vận động nhẹ mỗi 45–60 phút.
Tăng cường thể lực và duy trì sức khỏe tổng thể
Một cơ thể khỏe mạnh với hệ gân cơ linh hoạt, chắc khỏe sẽ có khả năng chống lại các tác nhân gây chấn thương tốt hơn. Việc luyện tập thể dục đều đặn, kết hợp với chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp cải thiện sức bền và sự phục hồi của hệ cơ xương khớp.
Tránh làm việc trong môi trường ẩm thấp kéo dài
Môi trường ẩm ướt, lạnh có thể làm tăng nguy cơ các bệnh lý cơ xương khớp, bao gồm cả viêm gân, do ảnh hưởng đến tuần hoàn máu và chức năng mô mềm. Người làm việc trong môi trường này cần được trang bị bảo hộ, giữ ấm đầy đủ và có chế độ nghỉ ngơi hợp lý.
Viêm gân nên ăn gì và kiêng gì?
Mặc dù hiện nay chưa có hướng dẫn dinh dưỡng đặc hiệu riêng cho người bị viêm gân, nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng một chế độ ăn cân bằng, giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ tốt cho quá trình phục hồi tổn thương mô, giảm phản ứng viêm và duy trì sức khỏe cơ xương khớp. Việc ăn uống hợp lý đặc biệt quan trọng đối với người đang trong quá trình điều trị hoặc có nguy cơ bị viêm gân kéo dài.
Thực phẩm nên bổ sung
Thực phẩm giàu omega-3
Omega-3 là một loại acid béo có khả năng chống viêm tự nhiên. Việc bổ sung omega-3 có thể giúp làm giảm phản ứng viêm tại gân và hỗ trợ quá trình lành tổn thương.
Nguồn thực phẩm tiêu biểu:
- Cá béo như cá hồi, cá thu, cá mòi
- Hạt chia, hạt lanh, quả óc chó
Protein chất lượng cao
Protein là thành phần thiết yếu để tái tạo mô, trong đó có cả gân và cơ. Cung cấp đủ protein trong khẩu phần ăn sẽ giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn sau tổn thương gân.
Nguồn protein nên dùng:
- Thịt nạc, trứng, sữa, cá
- Các loại đậu, hạt, sản phẩm từ đậu nành
Thực phẩm giàu vitamin C và collagen
Vitamin C có vai trò thúc đẩy quá trình tổng hợp collagen – một thành phần cấu trúc quan trọng của gân. Bổ sung đủ vitamin C có thể góp phần phục hồi sợi gân bị tổn thương.
Thực phẩm nên dùng:
- Cam, chanh, dâu tây, kiwi
- Nước hầm xương, da cá, chân gà (nguồn collagen tự nhiên)
Rau xanh và các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa
Các loại rau lá xanh và rau củ quả có màu sắc đậm chứa nhiều vitamin (A, E, K) và chất chống oxy hóa như flavonoid, polyphenol,… giúp giảm stress oxy hóa và hỗ trợ chống viêm hiệu quả.
Gợi ý: Rau bina, cải bó xôi, súp lơ xanh, cà rốt, củ dền, bí đỏ
Thực phẩm giàu kẽm và magie
Hai khoáng chất này đóng vai trò quan trọng trong các phản ứng vi sinh học liên quan đến phục hồi mô và giảm viêm.
Gợi ý: Hạt bí, hạt hướng dương, hạt mè, ngũ cốc nguyên cám, rau chân vịt
Uống đủ nước
Duy trì đủ lượng nước trong ngày giúp cải thiện tuần hoàn máu, hỗ trợ vận chuyển dưỡng chất đến vùng gân bị viêm và thải độc tố ra khỏi cơ thể.
Thực phẩm nên hạn chế hoặc tránh
Đồ ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ:
Thực phẩm chứa nhiều acid béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có thể làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể, làm chậm quá trình phục hồi.
Đường tinh luyện và thực phẩm chứa nhiều đường:
Tiêu thụ quá nhiều đường có liên quan đến việc tăng mức độ viêm toàn thân. Bánh kẹo, nước ngọt có gas, đồ ăn nhanh nên được hạn chế.
Rượu bia và các chất kích thích:
Rượu, bia, thuốc lá không chỉ làm suy giảm khả năng chống viêm tự nhiên của cơ thể mà còn có thể ảnh hưởng đến quá trình liền mô và tái tạo gân.
Lưu ý:
Chế độ ăn lành mạnh chỉ là một phần trong tổng thể kế hoạch điều trị viêm gân. Người bệnh nên kết hợp dinh dưỡng hợp lý với nghỉ ngơi, điều trị y khoa và phục hồi chức năng theo hướng dẫn của bác sĩ. Trong trường hợp có các bệnh nền đi kèm hoặc cần tư vấn chuyên sâu về thực đơn, nên tham khảo thêm ý kiến từ bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Khi nào bị viêm gân nên đến gặp bác sĩ?
Viêm gân là một tình trạng có thể cải thiện nếu được nghỉ ngơi và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người bệnh nên chủ động đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị chuyên sâu, nhằm ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những tình huống mà việc khám chuyên khoa là cần thiết:
Cơn đau dữ dội, xuất hiện đột ngột và lan rộng
Nếu bạn gặp phải cơn đau xuất hiện bất ngờ với mức độ dữ dội, kéo dài liên tục, ảnh hưởng đến giấc ngủ và có xu hướng lan từ vị trí gân sang vùng lân cận, đó có thể là dấu hiệu của một bệnh lý khác như viêm khớp vi tinh thể, hoặc tổn thương gân nặng. Trường hợp đau kèm theo tiếng “răng rắc” khi vận động gân hoặc sau một chấn thương mạnh có thể gợi ý đứt gân và cần can thiệp y tế ngay.
Cơn đau kéo dài không thuyên giảm sau vài ngày đến vài tuần
Trong hầu hết các trường hợp viêm gân nhẹ, các biện pháp như nghỉ ngơi, chườm lạnh, sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn có thể giúp giảm triệu chứng. Tuy nhiên, nếu sau một khoảng thời gian điều trị tại nhà mà cơn đau không cải thiện hoặc tái phát thường xuyên, bạn nên đi khám để được đánh giá và hướng dẫn điều trị chuyên biệt hơn.
Hạn chế vận động rõ rệt tại khớp liên quan
Nếu bạn nhận thấy khớp vai, khuỷu tay, cổ tay hoặc gối bị giảm rõ rệt khả năng vận động – cả khi tự cử động lẫn khi được người khác hỗ trợ – đây có thể là dấu hiệu của các tình trạng nặng hơn như đông cứng khớp hoặc tổn thương gân sâu. Cần đặc biệt lưu ý nếu các động tác như giạng tay, xoay ngoài khớp vai hoặc cầm nắm yếu đi rõ rệt.
Xuất hiện các triệu chứng viêm lan rộng hoặc toàn thân
Khi vùng gân bị viêm có dấu hiệu sưng to, nóng, đỏ rõ rệt hoặc bạn có biểu hiện sốt, mệt mỏi, cần được đánh giá để loại trừ các tình trạng nghiêm trọng như viêm khớp nhiễm khuẩn hay các bệnh lý viêm hệ thống.
Không đáp ứng với các biện pháp điều trị bảo tồn
Nếu bạn đã áp dụng các phương pháp điều trị tại nhà như nghỉ ngơi, vật lý trị liệu đơn giản, chườm lạnh và dùng thuốc giảm đau mà không có tiến triển đáng kể, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp can thiệp chuyên sâu hơn như tiêm thuốc tại chỗ, điều trị bằng thiết bị y tế, hoặc kết hợp y học cổ truyền.
Nghi ngờ tổn thương nghiêm trọng như đứt gân
Một chấn thương thể thao mạnh, động tác gắng sức quá mức hoặc cảm giác “rách” gân kèm bầm tím sau vài ngày có thể là biểu hiện của rách hoặc đứt gân. Trong các trường hợp này, chẩn đoán hình ảnh và can thiệp sớm là cần thiết để tránh mất chức năng vận động lâu dài.
Lời kết
Viêm gân là một bệnh lý cơ xương khớp phổ biến, có thể gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống nếu không được phát hiện và xử lý đúng cách. Tuy nhiên, nếu được chẩn đoán sớm và điều trị phù hợp, phần lớn các trường hợp viêm gân đều có thể cải thiện rõ rệt, phục hồi hoàn toàn chức năng vận động.
Đừng chủ quan trước những cơn đau âm ỉ hay cảm giác khó chịu khi cử động, đó có thể là tín hiệu cảnh báo tổn thương gân đang âm thầm tiến triển. Tại Optimal365 Chiropractic, chúng tôi cung cấp dịch vụ kiểm tra và trị liệu chuyên sâu cho các bệnh lý gân cơ, giúp bạn cải thiện cơn đau một cách an toàn, tự nhiên và không dùng thuốc.
Hãy để đội ngũ chuyên gia của chúng tôi đồng hành cùng bạn trên hành trình phục hồi vận động và nâng cao chất lượng sống.
