Tê chân, hay bệnh tê chân, là tình trạng phổ biến với cảm giác châm chích, râm ran hoặc mất cảm giác ở bàn chân, ngón chân hoặc cẳng chân. Theo Mayo Clinic, triệu chứng này thường xuất hiện do tư thế sai lệch, nhưng nếu kéo dài, có thể cảnh báo các vấn đề thần kinh hoặc tuần hoàn nghiêm trọng. Với lối sống ít vận động và áp lực công việc, nhiều người, đặc biệt trên 40 tuổi hoặc mắc tiểu đường, thường thắc mắc: “Tê chân có nguy hiểm không?” hay “Làm sao để trị dứt điểm?” Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả, giúp bạn bảo vệ đôi chân khỏe mạnh. Hãy cùng tìm hiểu và khám phá giải pháp tối ưu tại Optimal365 Chiropractic.
Nguyên nhân gây tê chân
Hiểu rõ nguyên nhân tê chân là bước đầu tiên để tìm ra giải pháp phù hợp. Theo Cleveland Clinic, tê chân chia thành hai nhóm nguyên nhân: sinh lý tạm thời và bệnh lý mãn tính.
Nguyên nhân sinh lý tạm thời
Tê chân thường xảy ra do các thói quen sinh hoạt hàng ngày. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
-
Tư thế sai lệch: Khi bạn giữ một tư thế trong thời gian dài, ví dụ như ngồi vắt chéo chân hoặc đứng liên tục, các dây thần kinh và mạch máu ở chân có thể bị chèn ép, gây tê râm ran.
-
Giày dép không phù hợp: Giày không phù hợp kích cỡ hoặc đi giày cao gót thường xuyên làm tăng áp lực lên bàn chân, dẫn đến hiện tượng tê và khó chịu.
-
Lạnh chân: Nhiệt độ thấp có thể khiến mạch máu co lại, làm giảm lưu thông máu đến chân, gây tê bì.
Nguyên nhân sinh lý tạm thời gây tê chân
Nguyên nhân bệnh lý
Tê chân kéo dài có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, bao gồm:
-
Thoái hóa cột sống thắt lưng hoặc thoát vị đĩa đệm: Các bệnh lý này gây chèn ép dây thần kinh tọa, dẫn đến tê chân, đau lan từ thắt lưng xuống chân. Thoái hóa cột sống thắt lưng là một trong những nguyên nhân phổ biến.
-
Bệnh tiểu đường: Tiểu đường lâu năm có thể gây tổn thương dây thần kinh ngoại biên, dẫn đến cảm giác tê bì ở bàn chân và ngón chân.
-
Rối loạn tuần hoàn máu: Thiếu máu nuôi dưỡng chân do xơ vữa động mạch hoặc các vấn đề mạch máu khác có thể gây tê chân.
-
Thiếu hụt vitamin và khoáng chất: Thiếu vitamin B1, B12, canxi hoặc magie làm ảnh hưởng đến chức năng thần kinh, gây ra cảm giác tê.
-
Tổn thương thần kinh ngoại biên: Chấn thương, phẫu thuật hoặc các bệnh lý như viêm dây thần kinh cũng là nguyên nhân tiềm ẩn.
Nguyên nhân bệnh lý gây tê chân
Triệu chứng của bệnh tê chân
Nhận biết triệu chứng tê chân là cách để bạn đánh giá mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:
-
Cảm giác tê râm ran hoặc châm chích: Đây là triệu chứng đặc trưng, thường xuất hiện ở ngón chân, bàn chân hoặc cẳng chân.
-
Mất cảm giác: Một số người cảm thấy vùng chân bị tê không còn cảm nhận được khi chạm vào.
-
Yếu cơ hoặc khó vận động: Tê chân có thể đi kèm cảm giác yếu cơ, khiến bạn bước đi không vững hoặc dễ té ngã.
-
Đau nhức hoặc chuột rút: Tê chân đôi khi kèm theo đau nhức, chuột rút hoặc sưng ở vùng chân.
-
Tê lan rộng: Trong trường hợp liên quan đến dây thần kinh tọa, cảm giác tê có thể lan từ chân lên đùi hoặc mông.
Nếu bạn gặp các triệu chứng này thường xuyên, hãy chú ý để xác định nguyên nhân và có hướng xử lý kịp thời.
Khi nào tê chân là dấu hiệu nguy hiểm?
Không phải mọi trường hợp tê chân đều đáng lo ngại, nhưng một số dấu hiệu cho thấy bạn cần đi khám ngay lập tức. Tê chân có nguy hiểm không phụ thuộc vào thời gian kéo dài và các triệu chứng đi kèm. Bạn nên đến bác sĩ nếu:
-
Tê chân kéo dài trên 1 tuần: Tê bì liên tục hoặc tái phát nhiều lần là dấu hiệu bất thường.
-
Kèm theo yếu cơ hoặc mất kiểm soát vận động: Điều này có thể liên quan đến tổn thương thần kinh nghiêm trọng.
-
Đau buốt lan từ thắt lưng xuống chân: Đây là triệu chứng điển hình của thoát vị đĩa đệm hoặc chèn ép dây thần kinh tọa.
-
Kèm các triệu chứng toàn thân: Chóng mặt, hoa mắt, mệt mỏi hoặc có tiền sử tiểu đường lâu năm cần được kiểm tra kỹ lưỡng.
Tê chân là bệnh gì? Để trả lời câu hỏi này, việc chẩn đoán chính xác là vô cùng quan trọng.
Xem thêm: Bị tê đầu ngón tay là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị
Chẩn đoán bệnh tê chân
Để xác định nguyên nhân gây tê chân, bác sĩ sẽ thực hiện các bước chẩn đoán sau:
-
Khám lâm sàng: Bác sĩ kiểm tra phản xạ thần kinh, cảm giác ở vùng chân và đánh giá khả năng vận động.
-
Xét nghiệm máu: Kiểm tra đường huyết, mức vitamin B12, canxi và magie để xác định các nguyên nhân liên quan đến thiếu hụt dinh dưỡng hoặc bệnh tiểu đường.
-
Chụp hình ảnh: Chụp MRI hoặc CT được sử dụng nếu nghi ngờ thoát vị đĩa đệm hoặc chèn ép rễ thần kinh.
-
Đo điện cơ (EMG): Phương pháp này giúp đánh giá chức năng của dây thần kinh và cơ bắp, phát hiện tổn thương thần kinh ngoại biên.
Quá trình chẩn đoán đòi hỏi sự phối hợp giữa bác sĩ chuyên khoa thần kinh và các phương pháp xét nghiệm hiện đại để đảm bảo kết quả chính xác.
Chẩn đoán bệnh tê chân
Cách điều trị tê chân hiệu quả
Điều trị tê chân cần dựa trên nguyên nhân cụ thể, từ đó áp dụng các phương pháp phù hợp để giảm triệu chứng và ngăn ngừa tái phát.
Điều trị y học tại Optimal365 Chiropractic
-
Thuốc điều trị: Bác sĩ có thể kê thuốc giãn mạch, thuốc giảm đau hoặc thuốc bổ sung vitamin nhóm B (B1, B6, B12) để cải thiện chức năng thần kinh.
-
Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu hoặc trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic) giúp giải phóng áp lực lên dây thần kinh, cải thiện lưu thông máu.
-
Trị liệu cơ chuyên sâu: Phương pháp này tập trung vào việc giải phóng chèn ép dây thần kinh và cải thiện chức năng cơ bắp.
Thay đổi lối sống
Thay đổi thói quen sinh hoạt đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tê chân:
-
Tập thể dục nhẹ nhàng: Các bài tập như đi bộ, yoga hoặc bơi lội giúp tăng cường tuần hoàn máu và giảm áp lực lên dây thần kinh.
-
Tránh tư thế gây áp lực: Hạn chế ngồi hoặc đứng quá lâu, thay đổi tư thế thường xuyên để tránh chèn ép dây thần kinh.
-
Giữ ấm chân: Đặc biệt vào mùa đông, giữ chân ấm giúp cải thiện lưu thông máu.
-
Chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin B12 (thịt, cá, trứng), magie (hạt, rau xanh) và omega-3 (cá hồi, hạt chia) để hỗ trợ sức khỏe thần kinh.
Phòng ngừa tê chân tái phát
Để tránh tình trạng tê chân lặp lại, bạn cần duy trì lối sống khoa học và chăm sóc sức khỏe đúng cách:
-
Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân có thể làm tăng áp lực lên cột sống và dây thần kinh, gây tê chân.
-
Tập giãn cơ hàng ngày: Các bài tập giãn cơ đơn giản giúp tăng cường sự linh hoạt và giảm nguy cơ chèn ép dây thần kinh.
-
Thăm khám định kỳ: Nếu bạn có bệnh nền như tiểu đường hoặc thoái hóa cột sống, việc kiểm tra định kỳ sẽ giúp phát hiện và xử lý sớm các vấn đề liên quan.
Kết luận
Tê chân có thể chỉ là một hiện tượng tạm thời do tư thế hoặc thói quen sinh hoạt, nhưng trong một số trường hợp, nó là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý tiềm ẩn như thoát vị đĩa đệm, tiểu đường hoặc rối loạn tuần hoàn. Nếu bạn thường xuyên bị tê chân, đặc biệt khi cảm giác tê lan lên vùng mông hoặc thắt lưng, hãy đến cơ sở chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đặt lịch kiểm tra tại Optimal365 Chiropractic để được tư vấn miễn phí và tìm ra giải pháp phù hợp cho sức khỏe của bạn.
