Đau khớp gối ở người già: Nguyên nhân và cách chăm sóc

Khi tuổi tác ngày càng cao, cơ thể con người bắt đầu xuất hiện những dấu hiệu lão hóa, trong đó, đau khớp gối là một trong những vấn đề phổ biến và gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau khớp gối ở người già? Và làm thế nào để chăm sóc, giảm thiểu những cơn đau nhức này, giúp người cao tuổi có một cuộc sống khỏe mạnh và vui vẻ hơn? Cùng Optimal365 Chiropractic cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Hiểu rõ về tình trạng đau khớp gối ở người cao tuổi

Khớp gối là một cấu trúc phức tạp bao gồm xương đùi, xương bánh chè và xương chày, đóng vai trò trụ cột nâng đỡ toàn bộ cơ thể và đảm bảo sự linh hoạt trong các hoạt động hàng ngày. Do thường xuyên chịu áp lực lớn từ vận động, khớp gối rất dễ bị tổn thương, đặc biệt là tình trạng viêm và đau, thường gặp ở người cao tuổi.

Theo thời gian, lớp sụn khớp gối có chức năng bảo vệ và giảm ma sát giữa các đầu xương dần bị bào mòn, trở nên xơ cứng và mất đi tính đàn hồi. Dẫn đến tình trạng cọ xát trực tiếp giữa các đầu xương, gây ra đau nhức và hạn chế khả năng vận động. Nếu không được can thiệp kịp thời, tình trạng viêm khớp tiến triển nặng có thể gây biến dạng khớp, teo cơ, thậm chí dẫn đến tàn tật vĩnh viễn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Những nguyên nhân gây ra đau khớp gối ở người già

Ở người già, khi khớp gối bị sưng đau, nguyên nhân thường được chia thành hai nhóm chính:

Các yếu tố cơ học

Chấn thương từ tai nạn hoặc va chạm nặng

Các hoạt động thể thao cường độ cao, tai nạn giao thông hoặc những cú ngã mạnh khiến dây chằng chéo trước (cấu trúc quan trọng giữ cho khớp gối ổn định ) bị rách hoặc kéo căng quá mức. Khi dây chằng này bị tổn thương, khớp gối sẽ trở nên lỏng lẻo, gây ra những cơn đau nhức dữ dội, sưng nề và hạn chế khả năng vận động. Nếu không được điều trị đúng cách, tình trạng này có thể gây ra các biến chứng lâu dài như thoái hóa khớp, giảm khả năng vận động và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Tư thế sinh hoạt không đúng

Các hoạt động hàng ngày, công việc lao động hoặc tập luyện thể thao nếu không được thực hiện đúng kỹ thuật có thể dẫn đến tình trạng trật khớp chày đùi. Khi xảy ra chấn thương này, đầu xương chày bị lệch khỏi vị trí khớp với xương đùi, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Người bệnh thường cảm thấy đau nhói dữ dội, sưng tấy và khó khăn trong việc di chuyển. Ngoài ra, trật khớp chày đùi còn có thể làm tổn thương các cấu trúc xung quanh khớp như dây chằng, gân, sụn khớp, gây ảnh hưởng đến chức năng và ổn định của khớp gối trong thời gian dài.

Thiếu hụt các chất dinh dưỡng quan trọng

Canxi và omega-3 là hai dưỡng chất thiết yếu cho sức khỏe xương khớp. Canxi là chất dinh dưỡng cấu tạo nên xương, giúp xương chắc khỏe. Omega-3 có tác dụng chống viêm, giảm đau và bảo vệ sụn khớp. Chế độ ăn thiếu hụt canxi và omega-3 sẽ làm giảm mật độ khoáng xương, tăng quá trình thoái hóa sụn, dẫn đến tình trạng viêm khớp, đau nhức và hạn chế vận động ở khớp gối.

Thời tiết lạnh hoặc ẩm ướt gây đau nhức

Sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ và áp suất khí quyển làm ảnh hưởng đến sự cân bằng nội môi trong cơ thể, gây ra các phản ứng sinh lý phức tạp. Các mô mềm như gân, cơ và mô sẹo co giãn không đồng đều, tạo ra áp lực lên các đầu khớp, kích thích các thụ thể đau và gây ra cảm giác đau nhức. Đồng thời, sự thay đổi áp suất cũng ảnh hưởng đến lưu thông máu, làm giảm cung cấp oxy và chất dinh dưỡng đến các khớp, làm trầm trọng thêm tình trạng viêm và đau.

Tình trạng thừa cân gây áp lực lên khớp gối

Thừa cân, béo phì làm tăng áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối, khiến sụn khớp bị bào mòn nhanh chóng. Ngoài ra, mỡ thừa còn gây ra tình trạng viêm mãn tính, làm tăng tiết các enzyme phá hủy sụn, từ đó làm trầm trọng thêm tình trạng viêm khớp và gây đau nhức.

Sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia

Các chất kích thích có trong thuốc lá và rượu bia tác động tiêu cực đến quá trình trao đổi chất ở sụn khớp, làm giảm sự tổng hợp collagen và proteoglycan – những thành phần cấu tạo nên sụn. Đồng thời, các chất này còn gây viêm nhiễm mãn tính ở khớp, làm tăng tiết các enzyme phá hủy sụn, từ đó dẫn đến tình trạng khô khớp và thoái hóa khớp gối, đặc biệt ở người cao tuổi.

Nguyên nhân do bệnh lý

Thoái hóa khớp gối

Thoái hóa khớp gối ở người già thường liên quan đến quá trình lão hóa tự nhiên nhưng cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác như: chấn thương khớp gối, hoạt động thể lực quá mức, thói quen ngồi xổm hoặc đứng lâu. Cơn đau do thoái hóa khớp gối thường tập trung ở vùng mặt trước và bên trong của khớp gối, và có thể kèm theo âm thanh lụp cụp khi gấp duỗi chân. Đặc biệt, cơn đau có xu hướng gia tăng khi thực hiện các hoạt động vận động, khiến người bệnh gặp khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày và giảm chất lượng cuộc sống.

Viêm gân bánh chè

Viêm gân bánh chè là một chấn thương thường gặp do khớp gối phải hoạt động liên tục hoặc do khởi động không đầy đủ trước khi tham gia các hoạt động thể thao. Tình trạng này gây ra đau và sưng ở gân bánh chè, với cơn đau âm ỉ tập trung ở mặt trước của khớp gối. Cơn đau thường trở nên nghiêm trọng hơn khi thực hiện các hoạt động như leo cầu thang hoặc ngồi xổm. Việc điều trị kịp thời là cần thiết để giảm triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng hơn liên quan đến khớp gối.

Viêm bao hoạt dịch đầu gối

Viêm bao hoạt dịch đầu gối là tình trạng màng túi chứa chất lỏng, gọi là bao hoạt dịch, bị viêm và kích thích. Bao hoạt dịch có nhiệm vụ bôi trơn và giảm ma sát giữa các dây chằng, gân và xương trong khớp gối, giúp các cấu trúc này hoạt động một cách trơn tru. Khi đầu gối gặp chấn thương hoặc bị nhiễm trùng, bao hoạt dịch có thể bị viêm, dẫn đến hiện tượng đau nhức kéo dài và khó chịu tại khớp gối. Việc điều trị kịp thời và chính xác là cần thiết để giảm đau và phục hồi chức năng khớp.

Viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý tự miễn gây tổn thương đến màng hoạt dịch, sụn khớp và các đầu xương dưới sụn. Tình trạng viêm này dẫn đến cơn đau khớp, cứng khớp, và giảm khả năng vận động. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm khớp dạng thấp có thể tiến triển thành biến dạng khớp hoặc dính khớp, làm giảm đáng kể chức năng vận động và ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Bệnh gout ảnh hưởng đến khớp gối

Bệnh gout là một rối loạn chuyển hóa purin, dẫn đến sự tích tụ axit uric trong máu và các khớp xương. Tình trạng này xảy ra khi thận không thể xử lý axit uric hiệu quả, gây ra sự lắng đọng tinh thể urat tại các khớp. Sự tích tụ này có thể gây chèn ép các dây thần kinh cảm giác, dẫn đến cơn đau nhức dữ dội và sưng tấy tại khớp gối, đặc biệt là ở người già. Nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả, bệnh gout có thể tiến triển nặng, dẫn đến biến dạng khớp, giảm chức năng vận động, và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Nhận biết bệnh đau nhức khớp gối ở người già

Đối với những người già bị đau khớp gối, ngoài triệu chứng phổ biến là cảm giác đau âm ỉ, còn có nhiều biểu hiện khác:

• Da quanh gối bị tấy đỏ và nóng.
• Khi ngủ dậy vào buổi sáng, người già thường gặp khó khăn khi co chân hoặc duỗi chân thẳng.
• Do dây thần kinh bị chèn ép, khả năng vận động kém và lực chân yếu đi.
• Liên kết giữa sụn khớp trở nên lỏng lẻo khi người già bị viêm khớp gối. Tiếng kêu lạo xạo được nghe khi leo cầu thang.
• Tình trạng này có thể trở nên nặng hơn và có thể gây ra sờ vào luôn lạnh, xanh xao ở cẳng và bàn chân. Người bệnh có nguy cơ mất khả năng di chuyển tạm thời do đầu gối biến dạng, hóp vào trong nếu không điều trị.

Các phương pháp điều trị đau khớp gối hiệu quả cho người già

Điều trị bằng thuốc Tây y

Để đối phó với cơn đau khớp gối, nhiều người thường tìm đến các loại thuốc giảm đau không kê đơn như Paracetamol, Ibuprofen hoặc các thuốc kê đơn như thuốc kháng viêm steroid, thuốc ức chế chọn lọc COX-2, glucosamine sulfate. Các loại thuốc này có tác dụng giảm đau nhanh chóng, tuy nhiên hiệu quả chỉ mang tính tạm thời và có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn, đặc biệt khi sử dụng lâu dài. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm tổn thương dạ dày, gan, thận, tăng huyết áp và nguy cơ loãng xương. Do đó, việc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cũng cần có sự chỉ định của bác sĩ.

Áp dụng phương pháp Đông y trong điều trị đau khớp gối

Các bài thuốc Đông y điều trị viêm khớp gối ở người già thường được bào chế từ thảo dược thiên nhiên, mang tính an toàn và lành tính. Cơ chế tác động của thuốc Đông y bao gồm giảm đau, giảm viêm, bổ thận tráng dương, tăng cường tuần hoàn máu, giúp nuôi dưỡng khớp và làm chậm quá trình thoái hóa. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu, việc sử dụng các bài thuốc này cần tuân theo sự thăm khám và hướng dẫn của bác sĩ có chuyên môn. Một số bài thuốc Đông y thường được sử dụng như Đại Phòng Phong thang, Tam khí ẩm, Ngũ Tích tán. Việc lựa chọn bài thuốc phù hợp phụ thuộc vào thể trạng, giai đoạn bệnh và nguyên nhân gây bệnh của từng người.

Cần lưu ý rằng, mặc dù thuốc Đông y có nhiều ưu điểm nhưng việc sử dụng không đúng cách có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn, đặc biệt ở người cao tuổi. Do đó, người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định của bác sĩ, kết hợp với chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất.

Cải thiện đau khớp gối bằng Trị liệu Thần kinh Cột sống

Đau khớp gối xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm thoái hóa khớp, viêm khớp, chấn thương hoặc áp lực quá mức lên khớp gối. Để điều trị hiệu quả, phương pháp Trị liệu Thần kinh Cột sống tập trung vào việc điều chỉnh các khớp bị lệch lạc, giảm áp lực lên dây thần kinh và cải thiện lưu thông máu đến khớp gối. Thông qua các kỹ thuật nắn chỉnh nhẹ nhàng, các bác sĩ Chiropractic giúp giảm đau, tăng cường khả năng vận động và ngăn ngừa tình trạng tổn thương trở nên nghiêm trọng hơn.

Tại Optimal365 Chiropractic, chúng tôi tiên phong trong việc ứng dụng phương pháp Trị liệu Thần kinh Cột sống để điều trị đau khớp gối, cùng đội ngũ y bác sĩ và kỹ thuật viên đầu ngành từ Mỹ, sở hữu hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Chiropractic. Chúng tôi cam kết mang đến dịch vụ điều trị đạt hiệu quả cao nhất nhờ áp dụng các kỹ thuật tiên tiến, đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu.

Chúng tôi hiểu rằng mỗi khách hàng có tình trạng sức khỏe riêng biệt, vì vậy các phác đồ điều trị tại Optimal365 Chiropractic đều được thiết kế cá nhân hóa, đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng bệnh lý. Không chỉ dừng lại ở việc điều trị triệu chứng, đội ngũ bác sĩ chuyên khoa còn tiến hành tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ của vấn đề, từ đó cung cấp các liệu pháp chính xác, giúp quá trình phục hồi diễn ra nhanh chóng và hiệu quả.

Optimal365 Chiropractic không ngừng đầu tư vào công nghệ trị liệu hiện đại, trang bị những thiết bị tiên tiến nhất để mang đến cho khách hàng trải nghiệm điều trị tốt nhất và quá trình phục hồi hiệu quả. Chúng tôi tự hào mang đến dịch vụ chăm sóc sức khỏe với sự tận tâm và lòng nhiệt huyết, luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của khách hàng lên hàng đầu. Chúng tôi cam kết giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng, giảm thiểu nguy cơ tái phát và không ngừng nỗ lực để nâng cao chất lượng cuộc sống và sức khỏe bền vững cho khách hàng.

Cách chăm sóc người già bị đau khớp gối để tăng hiệu quả phục hồi

Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng và bổ dưỡng

Dinh dưỡng là một phần không thể thiếu trong phác đồ điều trị bệnh nhân đau khớp gối. Bổ sung các thực phẩm giàu Omega-3, canxi, vitamin C và D, kết hợp với việc sử dụng các chất bổ sung như glucosamine, chondroitin sulfate và MSM giúp hỗ trợ quá trình điều trị bằng thuốc, vật lý trị liệu và các biện pháp khác. Chế độ ăn uống lành mạnh giúp giảm viêm, giảm đau, cải thiện chức năng khớp và ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh.

Duy trì cân nặng lý tưởng, tránh tăng cân quá mức

Giảm cân là một phần không thể thiếu trong phác đồ điều trị bệnh nhân đau khớp gối. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng việc giảm chỉ 5% trọng lượng cơ thể có thể giúp giảm đau đáng kể và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, quá trình giảm cân cần được thực hiện một cách khoa học và an toàn dưới sự hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ. Việc xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, kết hợp với tập luyện thể dục đều đặn sẽ giúp người bệnh đạt được mục tiêu giảm cân một cách bền vững.

Tập luyện thể dục nhẹ nhàng, phù hợp với tình trạng sức khỏe

Các hoạt động như đi bộ, đạp xe, bơi lội, thái cực quyền và yoga không chỉ giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện độ linh hoạt mà còn giảm căng thẳng và nâng cao sức khỏe tinh thần. Tuy nhiên, mỗi người có một thể trạng và khả năng vận động khác nhau, vì vậy cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để lựa chọn bài tập phù hợp và phòng ngừa chấn thương

Đảm bảo tư thế sinh hoạt và di chuyển đúng cách

Để bảo vệ khớp gối, người bệnh cần tránh những tư thế và hoạt động gây áp lực lên khớp như ngồi gác chân, ngồi xổm, khuân vác nặng hoặc ngồi lâu ở những tư thế không đúng. Việc lựa chọn giày dép cũng rất quan trọng. Nên ưu tiên những đôi giày có kích cỡ vừa vặn, hỗ trợ tốt cho vòm chân và không gây áp lực lên khớp gối. Tránh sử dụng giày dép cũ, bị hỏng hoặc không phù hợp với cấu trúc chân, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ tổn thương khớp.

Thường xuyên massage và xoa bóp khớp gối để giảm đau

Ngoài việc tập vật lý trị liệu, bệnh nhân có thể kết hợp với các phương pháp massage, xoa bóp để tăng cường lưu thông máu, giảm đau và giảm khó chịu ở khớp gối. Cách thực hiện như sau:

• Ngồi thoải mái với đầu gối hướng về phía trước, bàn chân chạm sàn. Nắm nhẹ hai tay và vỗ nhẹ lên các vị trí đùi trên, đùi dưới và đùi giữa mỗi vị trí 10 lần. Thực hiện ba lượt.
• Đặt lòng bàn tay lên phần trên của đùi, trượt dọc xuống đến đầu gối và thả ra. Thực hiện động tác này 5 lần cho cả mặt trong và mặt ngoài của đùi.
• Dùng bốn ngón tay ấn nhẹ lên khu vực xung quanh đầu gối và di chuyển ngón tay lên xuống 5 lần. Thực hiện liên tục quanh khớp gối.
• Cuối cùng, đặt lòng bàn tay lên đùi trên, di chuyển tay trượt xuống qua khớp gối rồi trở lại mặt ngoài đùi. Đồng thời, nhẹ nhàng xoa bóp cơ đùi để giảm căng cơ và áp lực lên khớp gối.

Loại bỏ thuốc lá và các thói quen không tốt cho sức khỏe

Để giảm thiểu cơn đau khớp gối ở người già, bệnh nhân nên ngừng sử dụng thuốc lá ngay lập tức. Hút thuốc không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư và các vấn đề về tim mạch, mà còn góp phần vào sự phát triển và gia tăng viêm khớp gối. Nicotine và các hóa chất độc hại trong thuốc lá có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm và tổn thương khớp, gây cản trở quá trình phục hồi và làm tăng mức độ đau đớn. Vì vậy, việc từ bỏ thuốc lá là một bước quan trọng để cải thiện sức khỏe khớp

Đau khớp gối ở người già tuy không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng nếu hiểu rõ các yếu tố nguy cơ và áp dụng các biện pháp phòng ngừa như duy trì cân nặng hợp lý, tập luyện đều đặn và có chế độ dinh dưỡng phù hợp có thể giúp làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Khi có các triệu chứng, người bệnh cần tìm đến sự hỗ trợ y tế kịp thời. Thông qua quá trình chẩn đoán và điều trị toàn diện, bao gồm điều chỉnh lối sống, vật lý trị liệu, sử dụng thuốc và trong một số trường hợp phẫu thuật, người bệnh có thể cải thiện đáng kể sức khỏe khớp gối, giảm đau và duy trì khả năng vận động, từ đó nâng cao sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống.