9 loại chấn thương bóng đá thường gặp và cách phòng tránh

Chấn thương bóng đá là điều không thể tránh khỏi với các cầu thủ chuyên nghiệp hay các cầu thủ nghiệp dư, là môn đối kháng mạnh nên sẽ có nhiều pha va chạm trong trận đấu. Với tính chất vận động mạnh, đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng của nhiều nhóm cơ, bóng đá là môn thể thao tiềm ẩn nhiều rủi ro chấn thương. Vậy làm thế nào để phòng tránh và điều trị hiệu quả? Cùng Optimal365 Chiropractic khám phá trong bài viết dưới đây.

Bong gân mắt cá chân

Theo ghi nhận từ Thư viện Y khoa Quốc gia: Chân là khu vực chịu chấn thương nhiều nhất. Đối với tình trạng bong gân ở khớp mắt cá chân ( khớp cổ chân), chiếm tỷ lệ lên tới 75,7 % ở nam giới và 51% ở nữ giới.

Chấn thương này xảy ra khi các dây chằng quanh mắt cá chân, đặc biệt là dây chằng bên ngoài (lateral ligaments), bị kéo căng hoặc rách. Bong gân mắt cá chân có thể phân thành ba mức độ:

• Mức độ 1: Dây chằng bị căng quá mức nhưng không bị rách.
• Mức độ 2: Dây chằng bị rách một phần.
• Mức độ 3: Dây chằng bị rách hoàn toàn.

Nguyên nhân chính là do quá trình tranh chấp bóng trên sân hoặc khi thực hiện các cú nhảy, đặc biệt trong các pha không chiến, cầu thủ có thể tiếp đất không đúng cách, dẫn đến việc mắt cá chân bị lật sang một bên.

Chấn thương khớp vai

Đối với những vận động viên nắm giữ vị trí tiền vệ trên sân, sẽ thường gặp tình trạng chấn thương vai cao hơn so với các cầu thủ ở vị trí khác. Lý do là thường xuyên phải thực hiện những cú ném (đá banh ko có ném), chuyền bóng dài.

Đây là tình trạng chỏm xương cánh tay lệch ra khỏi ổ chảo của xương bả vai, gây biến dạng khớp vai ( ý này là trật khớp vai, còn nói chấn thương khớp vai là chung, gồm trật khớp vai, tổn thương dây chằng khớp vai, gãy xương vùng khớp vai,…). Gây ra các cơn đau dữ dội ở vùng vai, sưng và bầm tím quanh khớp, kèm theo cảm giác tê hoặc ngứa ran ở cánh tay và ngón tay do dây thần kinh bị chèn ép.

Chấn thương vùng khớp gối

Các hoạt động thể thao, đặc biệt là bóng đá, thường gây ra áp lực lớn lên vùng khớp gối. Hai loại chấn thương phổ biến nhất là rách sụn chêm và tổn thương dây chằng chéo trước gối.

Chấn thương dây chằng chéo trước gối

Dây chằng chéo trước gối (ACL) kết nối với xương đùi và xương ống chân giúp cho phần gối ổn định và cho phép thực hiện các hoạt động xoay và uốn cong. Chấn thương dây chằng chéo trước gối thường xảy do khi cầu thủ thay đổi hướng đột ngột, tiếp đất sai tư thế hoặc các lực xoắn mạnh tác động lên khớp gối.

Một số dấu hiệu thường gặp bao gồm:

• Có thể nghe được tiếng nổ, hoặc tiếng lục cục ở phần đầu gối (không có tiếng này)
• Đau nhức ở khu vực dọc theo vùng khớp gối
• Sưng tấy, bầm tím trong 24 giờ đầu gặp chấn thương

Rách sụn chêm khớp gối

Sụn chêm là miếng đệm hình chữ C nằm giữa xương đùi và xương chày, có chức năng giảm lực tác động lên khớp gối và hỗ trợ sự ổn định của khớp. Rách sụn chêm thường xảy ra khi đầu gối bị xoay mạnh trong khi bàn chân vẫn đứng yên, đặc biệt trong các tình huống tranh chấp bóng hoặc xoay người đột ngột.

Chấn thương bóng đá này thường xảy ra ở các vị trí như sừng trước, sừng sau sụn trong hoặc ngoài và có thể ảnh hưởng đến cả vùng vô mạch hoặc giàu mạch. Hình dạng vết rách cũng rất đa dạng, bao gồm rách theo chiều dọc, ngang, hình vạt, hình nan hoa và nhiều hình dạng phức tạp khác. Chấn thương rách sụn chêm gối gặp ở sừng trước, sừng sau sụn chêm trong, sụn chêm ngoài. Các dạng rách sụn chêm thường gặp: rách dọc, rách ngang, rách dạng quai xách, rách phức tạp

Chấn thương gân khoeo

Gân kheo là thuật ngữ dùng để chỉ 3 nhóm cơ chạy dọc ở phía sau phần đùi, từ hông đến đầu gối. Đối với vận động viên bóng đá, chấn thương này thường xuất phát do quá trình chạy liên tục trên sân, chạy nước rút khiến phần cơ trở nên căng cứng, không có thời gian nghỉ ngơi, phục hồi.

Dấu hiệu nhận biết chấn thương gân khoeo: Xuất hiện sưng, bầm tím đau dữ dội ở phía sau đùi. Đau tăng lên khi chạy, di chuyển và khó giữ thăng bằng

Chấn thương lưng dưới

Lưng dưới có thể bị căng thẳng liên tục do các hoạt động thể lực quá mức, thi đấu với cường độ cao, hoặc không có thời gian phục hồi đầy đủ. Lâu dần, tình trạng này có thể dẫn đến thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, gây ra những cơn đau lan tỏa xuống chân, ảnh hưởng đến hiệu suất và phong độ thi đấu.

Khi bị thoát vị, việc chẩn đoán cần được thực hiện cẩn thận trong nhiều tuần hoặc tháng. Để xây dựng phác đồ điều trị, bác sĩ sẽ kiểm tra và siêu âm định kỳ. Sử dụng quần lót giữ ấm có thể giúp cầu thủ thi đấu tạm thời cho đến khi có thời gian thực hiện phẫu thuật.

Chấn thương cơ đùi sau (Cơ Hamstring)

Chấn thương cơ hamstring xảy ra khi cơ ở mặt sau của đùi bị rách hoặc căng quá mức. Loại chấn thương này có thể xuất hiện đột ngột do va chạm hoặc té ngã trong lúc chơi bóng đá, diễn biến theo dạng cấp tính hoặc mãn tính.

Để ngăn ngừa chấn thương hamstring, cầu thủ cần khởi động kỹ lưỡng trước khi bước vào luyện tập hay thi đấu. Bạn nên thực hiện các bài tập kéo giãn và uốn cong cơ trong khoảng 3 đến 5 phút trước và sau khi tham gia hoạt động mạnh.

Viêm cân gan chân

Viêm cân gan chân xảy ra khi dải mô dưới gan chân kết nối giữa ngón chân và xương gót chân bị viêm. Chấn thương bóng đá này xảy ra khi cầu thủ chạy với cường độ cao trong thời gian dài.

Để phòng tránh viêm cân gan chân, cầu thủ cần khởi động kỹ trước khi thi đấu và xây dựng chế độ tập luyện hợp lý. Hãy chọn loại giày bóng đá chuyên dụng để hỗ trợ bàn chân. Bác sĩ có thể chỉ định tập vật lý trị liệu, nẹp chân và sử dụng thuốc chống viêm, giảm đau tùy vào từng trường hợp.

Viêm gân gót chân Achilles

Chấn thương gót chân khi đá bóng là tình trạng khá phổ biến. Nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến đứt gân Achilles. Việc điều trị viêm gân Achilles cần kết hợp ba yếu tố sau:

• Giảm viêm tại vùng gân bị ảnh hưởng.
• Hạn chế vận động ở khu vực gân bị tổn thương.
• Phục hồi chức năng cho khớp, gân và cơ bằng cách khôi phục chức năng vận động của gân và giúp nó chịu được sức nặng của cơ thể.

Gãy xương chân

Gãy xương chiếm khoảng 25% các chấn thương nghiêm trọng trong bóng đá là do gãy xương. Nhiều trường hợp gãy xương chân khi đá bóng thường bị nhầm lẫn với chấn thương phần mềm. Quá trình hồi phục xương gãy cần thời gian và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình trạng sức khỏe, tuổi tác, lưu lượng máu đến xương, dinh dưỡng và phương pháp điều trị.

Ngoài ra, người bị gãy xương cần lưu ý những điều sau để hỗ trợ quá trình hồi phục hiệu quả:

• Tránh sử dụng thuốc lá để tăng cường lưu thông máu đến xương, giúp xương hồi phục nhanh hơn.
• Duy trì chế độ ăn uống cân bằng, đảm bảo cung cấp đầy đủ protein, vitamin,, chất xơ và canxi để hỗ trợ quá trình phục hồi.
• Bổ sung canxi một cách hợp lý thông qua chế độ ăn uống, bao gồm các sản phẩm từ sữa, hạt, và rau xanh. Tuy nhiên,hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xác định lượng canxi phù hợp cho tình trạng của bạn.

Hồi phục chức năng sau chấn thương bóng đá tại Optimal365 Chiropractic

Ở một số quốc có nền công nghiệp thể thao phát triển đã và đang ưu tiên sử dụng phương pháp Chiropractic trong việc điều trị và phòng ngừa chấn thương thể thao cho vận động viên. Điển hình như tại Mỹ, Chiropractic đã trở thành một phần không thể thiếu trong các đội thể thao chuyên nghiệp như NFL, NBA và cả đội tuyển Olympic.

Theo một khảo sát của Hiệp hội Y học Thể thao Hoa Kỳ, có tới 88% các bác sĩ đề xuất sử dụng phương pháp điều trị bổ sung, bao gồm Chiropractic, để phục hồi chấn thương. Nghiên cứu đã chứng minh rằng Chiropractic giúp cải thiện chức năng thần kinh cơ, giảm đau và tăng cường khả năng vận động sau chấn thương, đặc biệt là chấn thương cổ chân​

Tại Việt Nam, Optimal365 Chiropractic hiện đang là một trong những Trung tâm Trị liệu cơ Xương khớp ứng dụng thành công Chiropractic kết hợp với liệu trình phục hồi chức năng dành cho vận động viên. Dựa trên kết kết quả chẩn đoán, đội ngũ Bác sĩ sẽ tiến hành xây dựng phác đồ điều trị chuyên biệt cho từng trường hợp chấn thương, kết hợp giữa Chiropractic, trị liệu cơ chuyên sâu, trị liệu công nghệ cao và bài tập phục hồi chức năng, tất cả đều tuân thủ tiêu chí “3 Không”: “Không tiêm – Không dùng thuốc – không phẫu thuật”

• Trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic): Phục hồi đường cong sinh lý tự nhiên của cột sống, điều chỉnh các sai lệch thường gặp ở cơ, gân, dây chằng và đốt sống sau chấn thương thể thao. Phương pháp này giúp giải phóng chèn ép dây thần kinh, giảm đau và tăng cường tuần hoàn máu, hỗ trợ cơ thể tự chữa lành mà không cần dùng thuốc hay phẫu thuật.
• Trị liệu cơ chuyên sâu: Giải tỏa các điểm trigger point, giúp giảm co cứng và xơ hóa, từ đó giảm đau và căng cứng tại vùng cơ bị chấn thương. Cải thiện sức mạnh và linh hoạt của các nhóm cơ, phục hồi khả năng vận động tự nhiên. Tăng tuần hoàn dinh dưỡng, hỗ trợ hồi phục tối đa cho vùng cơ xương khớp và cột sống bị tổn thương sau chấn thương thể thao.
• Trị liệu công nghệ cao: Sử dụng công nghệ tiên tiến giúp giảm nhanh đau và viêm, ngăn ngừa phù nề, chống viêm và hạn chế tái phát chấn thương. Công nghệ này còn phá vỡ co thắt tầng cơ sâu và kích thích sản sinh collagen, mang lại hiệu quả phục hồi vượt trội, đẩy nhanh quá trình chữa lành gấp 5 lần.
• Hệ thống bài tập phục hồi chức năng: Thiết kế các bài tập chuyên biệt dành cho từng loại chấn thương thể thao, tăng cường linh hoạt, phục hồi chức năng cột sống và các vùng cơ, xương, khớp. Kích hoạt cơ chế tự chữa lành của cơ thể, giúp ngăn ngừa chấn thương tái phát, duy trì hiệu quả điều trị lâu dài, cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh, cam kết không để lại biến chứng.

Đội ngũ y bác sĩ luôn sẵn sàng hỗ trợ và hướng dẫn bệnh nhân trong suốt quá trình điều trị, giúp giảm thiểu nguy cơ tái phát. Với sự đầu tư vào công nghệ và trang thiết bị đạt tiêu chuẩn quốc tế, Optimal365 Chiropractic tối ưu hóa hiệu quả phục hồi xương khớp, đảm bảo mang lại trải nghiệm điều trị tốt nhất cho từng khách hàng, giúp họ nhanh chóng trở lại với niềm đam mê thể thao.

Một số nguyên tắc phòng ngừa chấn thương khi chơi bóng đá

Để phòng ngừa chấn thương bóng đá cũng như các môn thể thao khác, người chơi có thể áp dụng các biện pháp sau:

Khởi động và giãn cơ trước và sau khi chơi:

Chạy chậm, xoay khớp, giãn cơ để làm nóng cơ thể. Từ đó, giúp tăng cường lưu thông máu đến các nhóm cơ hoạt động chính, nâng cao nhịp tim, làm giảm độ cứng nhóm cơ và tăng tính đàn hồi của mô cơ.
• Chú trọng lựa chọn các dụng cụ tập luyện chuyên dụng: Ví dụ như giày thể thao phù hợp với bề mặt sân có thể làm giảm nguy cơ trượt ngã và chấn thương mắt cá hoặc dây chằng.
• Nếu bị chấn thương, nên tạm ngừng thi đấu và điều trị kịp thời. Sau khi hồi phục, bắt đầu tập luyện lại với cường độ nhẹ và tăng dần, tránh tập quá nặng ngay từ đầu.
• Thực hiện các bài giãn cơ để ổn định nhịp tim và giúp cơ bắp thư giãn, giảm nguy cơ đau mỏi cơ.
• Cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể, đặc biệt là tinh bột, vitamin, đạm và canxi để giữ cho xương chắc khỏe và cơ thể linh hoạt.

Optimal365 Chiropractic hy vọng rằng những thông tin được chia sẻ trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các chấn thương bóng đá thường gặp và cách phòng tránh hiệu quả. Để giảm thiểu nguy cơ chấn thương, người chơi cần khởi động đúng cách, sử dụng trang bị phù hợp, xây dựng chế độ tập luyện và dinh dưỡng hợp lý. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và xử lý chấn thương kịp thời để có thể thi đấu an toàn và tận hưởng trọn vẹn niềm vui từ bóng đá.