Loader logo

Căng cơ bắp chân: Nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả

thumbnail

Tham vấn y khoa

Lưu Anh Hùng

By Optimal365 Chiropractic
Tháng mười một 24, 2024
|

Căng cơ bắp chân là hiện tượng rất phổ biến khi nhóm cơ ở phía sau cẳng chân bị tổn thương, gây đau nhức mỗi khi chúng ta vận động mạnh. Vậy, nguyên nhân nào khiến chúng ta dễ bị căng cơ và làm thế nào để phòng tránh tình trạng này? Cùng Optimal365 Chiropractic tìm hiểu câu trả lời trong bài viết dưới đây.

Căng cơ bắp chân là gì?

Căng cơ bắp chân xảy ra khi các sợi cơ ở phần sau cẳng chân bị kéo giãn quá mức hoặc rách một phần. Tình trạng này thường xuất hiện ở những người tham gia các hoạt động thể chất cường độ cao, đặc biệt là những môn đòi sự bật nhảy và chạy nhanh như như bóng đá, bóng chuyền hay điền kinh. Đáng chú ý, nam giới từ 30 đến 50 tuổi thường có nguy cơ cao hơn do sự suy giảm độ đàn hồi tự nhiên của cơ bắp theo tuổi tác.

Khi căng cơ, người bệnh thường cảm thấy một cơn đau nhói đột ngột tại vị trí bị thương. Vùng cơ bị căng cứng, hạn chế khả năng co duỗi. Việc đi lại, đứng lên ngồi xuống trở nên khó khăn và gây đau đớn. Những dấu hiệu này không chỉ gây cản trở sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất vận động của người bệnh.

Căng cơ bắp chân gây đau nhức và hạn chế khả năng vận động của chân
Căng cơ bắp chân gây đau nhức và hạn chế khả năng vận động của chân

Phân loại mức độ căng cơ bắp chân

Tùy thuộc vào mức độ tổn thương, căng cơ bắp chân có thể được chia thành 3 mức độ khác nhau như: 

Căng cơ nhẹ

Căng cơ nhẹ thường xảy ra do hoạt động thể chất quá sức hoặc không thực hiện khởi động kỹ trước khi tập luyện. Triệu chứng điển hình bao gồm cảm giác đau nhức âm ỉ, cơ bắp bị căng cứng và khả năng vận động bị hạn chế nhẹ. Tuy nhiên, tình trạng này thường tự hồi phục sau vài ngày đến một tuần nếu được chăm sóc đúng cách, bao gồm nghỉ ngơi và áp dụng các biện pháp như chườm lạnh hoặc massage nhẹ nhàng.

Căng cơ trung bình

Căng cơ trung bình thường đi kèm với cơn đau rõ rệt khi di chuyển, khiến bạn khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động thể dục như chạy hoặc nhảy. Khu vực bị ảnh hưởng, chẳng hạn như bắp chân, có thể xuất hiện dấu hiệu sưng tấy. Thời gian hồi phục cho căng cơ trung bình thường kéo dài từ 5 đến 8 tuần, trong trường hợp này, việc thực hiện vật lý trị liệu và chăm sóc y tế có thể giúp tăng cường quá trình hồi phục và giảm thiểu nguy cơ tái phát.

Tăng cường độ tập luyện quá đột ngột khiến cơ bắp không kịp thích nghi
Tăng cường độ tập luyện quá đột ngột khiến cơ bắp không kịp thích nghi

Căng cơ nghiêm trọng

Căng cơ bắp chân nặng là tình trạng mà các sợi cơ hoặc gân trong vùng bắp chân bị rách hoàn toàn. Người bệnh thường trải qua cơn đau nhức dữ dội, kèm theo tình trạng sưng tấy và bầm tím lan rộng, làm giảm khả năng vận động. Thời gian phục hồi có thể kéo dài từ 3 đến 4 tháng, và trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để điều trị triệt để căng cơ bắp chân. 

Triệu chứng của căng cơ bắp chân

Căng cơ bắp chân là một tình trạng phổ biến, đặc biệt ở những người thường xuyên hoạt động thể chất. Khi bị căng cơ, người bệnh sẽ cảm nhận được một số triệu chứng đặc trưng sau:

  • Gặp khó khăn khi thực hiện các động tác như kiễng chân hoặc gập cổ chân.
  • Cảm giác tê ngứa, đau âm ỉ ở bắp chân, đau tăng dần khi vận động.
  • Cơn đau xuất hiện đột ngột ở phía sau cẳng chân.
  • Bắp chân có thể sưng tấy hoặc xuất hiện vết bầm tím. 
Các mạch máu nhỏ bị vỡ gây ra tình trạng xuất huyết dưới da, tạo thành các vết bầm tím
Các mạch máu nhỏ bị vỡ gây ra tình trạng xuất huyết dưới da, tạo thành các vết bầm tím

Nguyên nhân bị căng cơ bắp chân phổ biến

Luyện tập quá sức

Luyện tập quá sức là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây căng cơ bắp chân. Khi chúng ta tập luyện với cường độ cao trong thời gian dài liên tục, các sợi cơ bắp chân sẽ bị kéo giãn quá mức, gây ra tình trạng viêm và đau nhức. Tình trạng này thường gặp ở những môn thể thao yêu cầu sự bật nhảy và tăng tốc đột ngột, chẳng hạn như bóng đá, bóng chuyền, và điền kinh.

Không khởi động trước khi tập luyện

Khi không thực hiện các bài khởi động, cơ bắp chưa được làm nóng và kéo giãn, làm tăng nguy cơ tổn thương trong quá trình vận động. Triệu chứng căng cơ bắp chân có thể bao gồm sưng tấy, bầm tím và hạn chế khả năng di chuyển, ảnh hưởng đến hiệu suất tập luyện. Để ngăn ngừa tình trạng này, việc khởi động đúng cách là rất cần thiết, giúp cơ thể sẵn sàng cho các hoạt động thể chất và giảm thiểu nguy cơ chấn thương.

Thiếu dưỡng chất

Canxi, magie, kali, vitamin D và nhóm vitamin B đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng co giãn và phục hồi của cơ bắp. Khi cơ thể thiếu hụt những dưỡng chất này, các sợi cơ dễ bị suy yếu, mất đi độ đàn hồi và trở nên dễ tổn thương hơn, đặc biệt khi tham gia các hoạt động thể chất cường độ cao. Việc bổ sung đầy đủ các dưỡng chất này giúp cơ bắp luôn khỏe mạnh, linh hoạt, từ đó giảm thiểu nguy cơ căng cơ và chấn thương.

Ăn nhiều rau xanh, trái cây, các loại hạt, sữa và các sản phẩm từ sữa
Ăn nhiều rau xanh, trái cây, các loại hạt, sữa và các sản phẩm từ sữa

Tuổi tác và yếu tố môi trường

Tuổi tác là một nguyên nhân phổ biến dẫn đến căng cơ bắp chân, do quá trình lão hóa khiến cơ bắp mất dần độ đàn hồi và sức mạnh. Khi cơ bắp yếu đi và không còn linh hoạt như trước, khả năng phục hồi sau chấn thương cũng giảm. Do đó, nguy cơ chấn thương, căng cơ tăng cao hơn khi vận động hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Ngoài ra, khi tập luyện trong điều kiện môi trường thời tiết lạnh, cơ bắp dễ co cứng hơn do không được giữ ấm, dẫn đến căng và tổn thương. Thêm vào đó, bề mặt tập luyện gồ ghề, trơn trượt hoặc không ổn định cũng tăng nguy cơ căng cơ do mất thăng bằng hoặc tác động lực không đồng đều lên chân.

 Khi tuổi tác tăng lên, các cơ bắp trở nên kém đàn hồi hơn, dễ bị rách và tổn thương hơn
Khi tuổi tác tăng lên, các cơ bắp trở nên kém đàn hồi hơn, dễ bị rách và tổn thương hơn

Phương pháp chẩn đoán căng cơ bắp chân

Khi chẩn đoán căng cơ bắp chân, bác sĩ sẽ hỏi người bệnh về nguyên nhân xảy ra chấn thương và kiểm tra tình trạng cơ bị căng. Người bệnh có thể cần thực hiện các chẩn đoán hình ảnh để xác định xem có bị rách cơ hay không. Điều này cũng giúp loại trừ các vấn đề khác như huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc đứt gân Achilles. Cần lưu ý rằng gân Achilles, gân lớn nhất và mạnh nhất của cơ thể, kết nối các cơ bắp chân với xương gót chân, đóng vai trò quan trọng trong việc đi lại, chạy và nhảy.

Các chẩn đoán hình ảnh thường dùng bao gồm:

  • Siêu âm: Giúp bác sĩ kiểm tra cơ có bị rách hay không và phát hiện dịch tích tụ xung quanh bắp cơ.
  • Chụp cộng hưởng từ (MRI): Được sử dụng để xác định các cục máu đông, vết rách cơ và dấu hiệu chảy máu bên trong chân.

Căng cơ bắp chân có nguy hiểm không?

Căng cơ bắp chân không gây nguy hiểm và có thể phục hồi nhanh chóng với các biện pháp chăm sóc tại nhà đúng cách. Tuy nhiên, nếu người bệnh gặp phải các triệu chứng sau, cần đi khám ngay để được xử lý kịp thời và ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng:

  • Sau một tuần điều trị tại nhà, tình trạng không cải thiện, kèm theo cảm giác nóng và đỏ tại vùng cơ bị tổn thương.
  • Cảm thấy đau nhức dữ dội hơn khi vận động cơ bắp chân.
Vết thương do căng cơ có thể bị nhiễm trùng, gây ra sưng đỏ, nóng và đau tăng lên
Vết thương do căng cơ có thể bị nhiễm trùng, gây ra sưng đỏ, nóng và đau tăng lên

Cách xử trí khi bắp chân bị căng cơ

Nghỉ ngơi và giảm hoạt động

Việc nghỉ ngơi giúp các cơ phục hồi nhanh chóng, đồng thời tăng cường sức bền cho cơ thể sau những cơn đau mỏi do tập luyện cường độ cao. Khi có dấu hiệu căng cơ, người bệnh nên dành thời gian nghỉ ngơi thay vì tiếp tục tập luyện để tránh làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.

Chườm đá giảm sưng đau

Khi bị căng cơ, các mạch máu sẽ giãn nở để cung cấp máu đến vùng tổn thương, dẫn đến hiện tượng sưng tấy. Để giảm sưng, bạn có thể chườm đá, vì việc này sẽ làm co mạch máu lại, hạn chế lưu thông máu đến khu vực bị ảnh hưởng. Ngoài ra, cảm giác lạnh từ đá sẽ làm tê liệt các dây thần kinh cảm giác, giúp giảm đau. Vì vậy, nên chườm đá ngay sau khi bị chấn thương, đặc biệt trong 48 giờ đầu tiên, để đạt hiệu quả tốt nhất.

Cụ thể, bạn nên áp túi đá lên vùng bắp chân bị đau trong khoảng 15-20 phút, thực hiện 2-3 lần mỗi ngày. Bên cạnh đó, bạn cũng nên kết hợp với các biện pháp khác như nghỉ ngơi, băng ép và nâng cao chân để đạt hiệu quả tốt nhất. Trong đó, băng ép là việc sử dụng băng gạc hoặc băng thun quấn quanh vùng tổn thương, giúp cố định cơ, giảm sưng và đau.

Lưu ý: Nếu tình trạng đau không thuyên giảm sau khi chườm đá và áp dụng các biện pháp tại nhà, bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.

Chườm lạnh giúp giảm cơn đau do căng cơ bắp chân
Chườm lạnh giúp giảm cơn đau do căng cơ bắp chân

Dùng thuốc giảm đau

Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể cân nhắc việc sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc naproxen để làm giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, việc tự ý sử dụng các loại thuốc này có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro, gây ra các vấn đề không mong muốn như tổn thương gan, thận và dạ dày. Do đó, bệnh nhân nên tuân thủ các chỉ định của bác sĩ và chỉ sử dụng thuốc giảm đau khi thật sự cần thiết, nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị.

Khi sử dụng thuốc giảm đau, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ
Khi sử dụng thuốc giảm đau, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ

Trị liệu căng cơ bắp chân bằng phương pháp Chiropractic

Chiropractic là phương pháp trị liệu không dùng thuốc, không phẫu thuật, tập trung vào việc điều chỉnh cấu trúc cơ xương khớp và cột sống. Chiropractic giúp điều chỉnh lại các cấu trúc xương khớp và hệ cơ bắp để giảm căng thẳng lên vùng cơ bắp chân, giúp giảm đau một cách tự nhiên. năng điều phối vận động và giảm các triệu chứng tê ngứa, co rút ở bắp chân. Thông qua các điều chỉnh cột sống và xương chậu, phương pháp này giúp giải phóng các điểm căng cứng, cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường tính linh hoạt của các cơ. Bên cạnh đó, việc điều chỉnh các điểm chèn ép lên hệ thần kinh cũng góp phần cải thiện khả năng vận động và giảm thiểu các triệu chứng liên quan đến đau nhức.

Điều trị căng cơ bắp chân cùng kỹ thuật viên tại Optimal365 Chiropractic 
Điều trị căng cơ bắp chân cùng kỹ thuật viên tại Optimal365 Chiropractic

Optimal365 Chiropractic là một trung tâm hàng đầu trong việc điều trị các vấn đề về cơ xương khớp, đặc biệt là căng cơ bắp chân. Với đội ngũ chuyên gia quốc tế từ Mỹ có hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Chiropractic, cùng đội ngũ kỹ thuật viên chuyên môn cao, đảm bảo việc chẩn đoán và điều trị đạt hiệu quả tốt nhất cho từng khách hàng.

Tại Optimal365 Chiropractic, chúng tôi hiểu rằng mỗi khách hàng có tình trạng sức khỏe riêng biệt, vì vậy các phác đồ điều trị tại đây đều được thiết kế chuyên biệt, phù hợp với từng bệnh lý cụ thể. Đội ngũ bác sĩ không chỉ tập trung vào việc giảm triệu chứng, mà còn chú trọng xác định và giải quyết nguyên nhân gốc rễ của vấn đề. Nhờ đó, chúng tôi đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra nhanh chóng và mang đến trải nghiệm điều trị tối ưu cho khách hàng.

Bên cạnh đó, Optimal365 Chiropractic luôn tiên phong trong việc đầu tư công nghệ trị liệu hiện đại và trang thiết bị tiên tiến đạt chuẩn quốc tế, nhằm hỗ trợ quá trình phục hồi và cải thiện sức khỏe cơ xương khớp một cách toàn diện. Chúng tôi cam kết cung cấp giải pháp chăm sóc sức khỏe hiệu quả và đáng tin cậy, giúp khách hàng nhanh chóng đạt được trạng thái sức khỏe tốt nhất.

Trị liệu đau mỏi cơ bắp chân chuyên sâu

Trị liệu đau mỏi cơ bắp chân chuyên sâu tập trung vào các điểm kích thích (trigger points), giúp giảm co cứng và ngăn ngừa xơ hóa cơ bắp, từ đó làm giảm đau và cải thiện sự linh hoạt cho vùng cơ bị ảnh hưởng. Quá trình trị liệu bao gồm việc giãn cơ, giải cơ chuyên sâu để khôi phục sức mạnh và tính linh hoạt cho các nhóm cơ, giúp giảm tình trạng co rút và đau mỏi kéo dài. Phương pháp này còn tăng cường tuần hoàn máu, cung cấp dinh dưỡng đến các vùng cơ, xương khớp bị tổn thương, từ đó hỗ trợ phục hồi chức năng và cải thiện sức khỏe tổng thể cho hệ cơ, giúp giảm đau hiệu quả và ổn định cột sống.

Phẫu thuật (trong trường hợp nghiêm trọng)

Phẫu thuật căng cơ bắp chân thường được bác sĩ chỉ định trong các trường hợp như:

  • Rách cơ hoặc gân
  • Tổn thương mạch máu do căng cơ quá mức
  • Điều trị căng cơ bắp chân bằng phương pháp nội khoa không hiệu quả

Bệnh nhân sẽ được gây mê toàn thân hoặc gây tê tủy sống. Qua một đường rạch nhỏ, bác sĩ sẽ tiến hành khâu nối các đầu cơ bị đứt và phục hồi mạch máu nếu cần thiết. Sau mổ, bệnh nhân sẽ được cố định bằng nẹp hoặc bó bột trong khoảng 3-4 tuần để bảo vệ vết thương và tạo điều kiện cho mô mềm liền lại. Quá trình hồi phục sẽ bao gồm các bài tập đặc biệt nhằm tăng cường sức mạnh cơ, cải thiện độ linh hoạt và phục hồi chức năng của chi dưới. Đồng thời, bệnh nhân cũng có thể được kê đơn thuốc giảm đau, chống viêm và các biện pháp hỗ trợ khác để đẩy nhanh quá trình hồi phục. 

Phẫu thuật căng cơ bắp chân
Phẫu thuật căng cơ bắp chân

Giải đáp một số câu hỏi về bệnh lý căng cơ bắp chân

Đối tượng nào sẽ dễ bị căng cơ bắp chân ?

Bất kỳ ai cũng có khả năng bị căng cơ bắp chân, nhưng tình trạng này thường gặp hơn ở các vận động viên và người tập thể dục thường xuyên. Ngoài ra, người trên 65 tuổi cũng có nguy cơ cao do cơ bắp suy yếu theo thời gian.

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ căng cơ bắp chân bao gồm:

  • Sử dụng thuốc, đặc biệt là các loại thuốc hạ cholesterol
  • Hút thuốc
  • Phù do ứ dịch tại cẳng chân
  • Các bệnh lý như suy giáp, gan, thận, tiểu đường hoặc bệnh động mạch ngoại biên
  • Mất cân bằng điện giải do mất nước hoặc lọc máu
  • Phụ nữ đang mang thai

Khi nào nên gặp bác sĩ khi bị căng cơ bắp chân?

Nếu cơ bắp chân căng cứng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động, đây có thể là dấu hiệu nghiêm trọng, đòi hỏi sự can thiệp từ y tế. Nếu bạn biết rõ căng cơ xuất phát từ việc vận động quá mức, người bệnh có thể nghỉ ngơi tại nhà để phục hồi. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân không rõ ràng, người bệnh nên đến các trung tâm y khoa uy tín để kiểm tra kỹ lưỡng và đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Có những biện pháp phòng ngừa căng cơ bắp chân nào?

Nếu bạn đã từng bị căng cơ chân, khả năng tái phát tại cùng vị trí sẽ cao hơn. Để giảm thiểu nguy cơ này, cần lưu ý một số biện pháp như sau:

  • Tập các bài tập kéo giãn và tăng cường sức mạnh cho cơ bắp chân.
  • Khi cảm thấy căng tức bắp chân, hãy dừng lại và nghỉ ngơi, không nên cố chịu đau.
  • Cân đối thời gian giữa tập luyện và nghỉ ngơi để giúp cơ thể phục hồi tốt hơn.
  • Luôn tuân thủ đúng kỹ thuật khi thực hiện các bài tập thể thao.
  • Khởi động kỹ và kéo giãn cơ bắp trước khi bước vào các bài tập chính.
  • Sử dụng giày phù hợp, đảm bảo thoải mái và hỗ trợ tốt cho các hoạt động thể chất, đặc biệt là trong các bài tập cần nhiều sự vận động của chân.

Khởi động kỹ giúp giảm ma sát giữa các khớp, từ đó giảm nguy cơ chấn thương

Căng cơ bắp chân hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu thực hiện đúng cách. Việc chăm sóc cơ bắp chân, duy trì thói quen tập luyện hợp lý sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ căng cơ. Nếu gặp phải tình trạng này, hãy nghỉ ngơi và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng lâu dài. Để được chẩn đoán chính xác và có phác đồ điều trị phù hợp, hãy đến với Optimal365 Chiropractic. Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm cùng các trang thiết bị hiện đại, chúng tôi cam kết mang đến cho bạn những giải pháp toàn diện, giúp bạn nhanh chóng hồi phục và trở lại với các hoạt động yêu thích.

Nguồn tài liệu tham khảo tại đây:

1. Fletcher, J. (2020, February 21). Tight calves: Causes, treatment, stretches, and more. https://www.medicalnewstoday.com/articles/tight-calves

2. Professional, C. C. M. (n.d.). Pulled calf muscle. Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21558-pulled-calf-muscle

3. Eske, J. (2023, May 23). How to treat, identify, and recover from a pulled calf muscle. https://www.medicalnewstoday.com/articles/326431

Đặt lịch hẹn tại Optimal365 để được thăm khám và điều trị kịp thời bởi đội ngũ bác sĩ quốc tế giàu kinh nghiệm!
Gọi đặt lịch