Gai cột sống là bệnh lý thường gặp khi cột sống bước vào giai đoạn thoái hóa. Căn bệnh này không chỉ gây đau nhức, tê bì mà còn ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh. Ngoài ra, nhiều biến chứng gai cột sống nguy hiểm có thể xảy ra nếu bệnh nhân xem nhẹ mức độ bệnh và trì hoãn việc điều trị.
Gai cột sống là gì?
Gai cột sống là một dạng thoái hóa cột sống do quá trình lão hóa tự nhiên. Theo thời gian khi tuổi càng cao, các đĩa đệm sẽ dần mất nước dẫn đến giảm độ đàn hồi và khả năng chịu lực. Lúc này, để giảm bớt sự căng thẳng và duy trì tính ổn định cho cột sống, cơ thể sẽ hình thành các mấu xương (còn gọi là gai xương), Mặc dù sự hình thành gai xương ban đầu có thể là một cơ chế tự bảo vệ tự nhiên của cơ thể, nhưng quá trình này dần dần sẽ dẫn đến sự tăng sinh xương quá mức , gây ra gai cột sống – một biến chứng thường gặp của thoái hóa cột sống .
Ban đầu, gai cột sống có kích thước rất nhỏ, thường chỉ xuất hiện ở mặt trước hoặc mặt bên của cột sống. Vì vậy, người bệnh chỉ phát hiện khi gai xương đã phát triển với kích thước lớn, cọ xát, chèn ép vào đốt sống, dây chằng, rễ dây thần kinh gây đau nhức, khó chịu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày. Về lâu dài, nếu không chữa trị kịp thời có thể gây nhiều biến chứng gai cột sống nguy hiểm.
5 Biến chứng nguy hiểm của bệnh gai cột sống
Đau dây thần kinh tọa
Thần kinh tọa là dây thần kinh dài nhất cơ thể, chạy từ vùng thắt lưng xuống qua hông, mông và chân. Khi gai xương ở cột sống lưng chèn ép dây thần kinh tọa, sẽ dẫn đến tình trạng đau lan tỏa, tê bì, suy yếu cơ, rối loạn chức năng vận động.
Đau dây thần kinh tọa gây ra tình trạng đau lưng kéo dài và bắt đầu lan ra những khu vực lân cận như mông, mặt sau đùi, cẳng chân. Mức độ đau có thể dữ dội hơn khi người bệnh ho hoặc cúi người. Đối với những ca bệnh nghiêm trọng, bệnh nhân còn có thể đối mặt với những vấn đề như:
- Teo cơ ở cẳng chân, mông, đùi.
- Giảm phạm vi hoạt động.
- Mất kiểm soát tiểu tiện.
- Khó cử động phần chi dưới.
Nếu không được điều trị kịp thời, đau thần kinh tọa có thể tiến triển nặng, dẫn đến tình trạng mất chức năng vận động của chân. Bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc đi lại, thậm chí có thể phải phụ thuộc vào các dụng cụ hỗ trợ như nạng hoặc xe lăn.
Tổn thương dây thần kinh liên sườn
Dây thần kinh liên sườn nằm giữa các xương sườn và chịu trách nhiệm truyền tải tín hiệu từ cột sống đến các cơ liên sườn, hỗ trợ quá trình hô hấp và chuyển động vùng ngực. Khi gai xương hình thành ở khu vực này, nó có thể gây chèn ép và tổn thương các dây thần kinh liên sườn, dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng như:
- Tê bì, ngứa ran hoặc mất cảm giác tại vùng ngực, bụng và các khu vực mà dây thần kinh liên sườn chi phối.
- Làm giảm khả năng vận động của cơ liên sườn – nhóm cơ tham gia vào quá trình hô hấp. Sự chèn ép này có thể dẫn đến tình trạng khó thở, rối loạn chức năng hô hấp.
Đau lan tỏa, xuất phát từ vùng cột sống ngực và kéo dài dọc theo xương sườn ra phía trước ngực. Cơn đau này thường có cảm giác như dao đâm, đau nhói hoặc đau rát, có thể gia tăng khi người bệnh thực hiện các động tác như hít thở sâu, xoay người, ho hoặc hắt hơi .
Hẹp ống sống
Khi thoái hóa cột sống xảy ra, các gai xương sẽ xuất hiện ở vị trí tiếp giáp với ống sống, gây ra tình trạng chèn ép rễ thần kinh và thu hẹp không gian trong ống sống – cấu trúc chứa tủy sống và rễ thần kinh, kết quả là:
- Dẫn đến các cơn đau lưng dữ dội tại vùng thắt lưng, có thể lan xuống mông, đùi và thậm chí xuống chân – triệu chứng đặc trưng của đau thần kinh tọa.
- Làm giảm khả năng kiểm soát và linh hoạt của chi dưới. Bệnh nhân thường gặp khó khăn khi đi bộ, đứng lâu hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày.
- Chèn ép lên các dây thần kinh kiểm soát chức năng tiểu tiện và đại tiện, đặc biệt ở vùng thắt lưng dưới (L1-L5). Từ đó, gây tổn thương, khả năng kiểm soát bàng quang và ruột có thể bị suy giảm. Dẫn đến tiểu tiện không kiểm soát, bí tiểu hoặc mất kiểm soát đại tiện trong các trường hợp nặng.
Huyết áp thay đổi
Thay đổi huyết áp là một biến chứng gây ra do tình trạng rối loạn thần kinh thực vật. Lúc này, người bệnh có thể bị tăng cao hoặc hạ huyết áp bất thường dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Cụ thể như rối loạn hô hấp, tổn thương mạch máu, suy tim, nhồi máu cơ tim,…
Chi mất cảm giác hoặc yếu chi (bại liệt)
Gai cột sống là một bệnh lý không ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng nhưng biến chứng gai cột sống lại có thể dẫn đến mất cảm giác hoặc yếu chi, thậm chí là bại liệt. Nguyên nhân là các gai xương phát triển quá mức chèn ép vào dây thần kinh hoặc tủy sống.
Trong trường hợp tủy sống bị tổn thương có thể gây gián đoạn quá trình truyền tín hiệu từ não đến các bộ phận. Theo đó, những cơ quan ở chi dưới thuộc sự chi phối của vùng tủy sống này cũng sẽ trở nên tê liệt.
Nếu tình trạng trên kéo dài, người bệnh sẽ mất hoàn toàn khả năng vận động chi dưới. Một số ca bệnh nhẹ hơn thì bệnh nhân vẫn di chuyển được nhưng mất cảm giác các chi hoặc bị yếu chi.
Phương pháp ngăn ngừa phát sinh biến chứng gai cột sống
Biện pháp ngăn ngừa biến chứng gai cột sống tốt nhất là điều trị hiệu quả ngay từ giai đoạn đầu. Thông thường, bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp điều trị bảo tồn với các loại thuốc kê toa và chất bổ sung, bao gồm:
- Thuốc giảm đau (paracetamol) và các loại thuốc kháng viêm không chứa steroid (ibuprofen, aspirin,…) nhằm mục đích giảm đau và sưng viêm.
- Thuốc giãn cơ để giải quyết tình trạng cơ căng cứng, khó chịu.
- Các loại vitamin bổ trợ để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
Tuy nhiên, phương pháp điều trị này chỉ mang tính chất tạm thời và phù hợp với các ca bệnh nhẹ. Bởi lẽ khi tiêu thụ một lượng lớn thuốc trong thời gian dài sẽ gây hại cho nhiều cơ quan nội tạng quan trọng như gan, thận và dạ dày. Ngoài ra còn có các biện pháp chữa gai cột sống lan truyền trên mạng nhưng chỉ có thể giảm đau tạm thời chứ không chấm dứt hoàn toàn vấn đề gai cột sống.
Vì vậy, với những trường hợp bệnh nặng hơn bệnh nhân cần phải thực hiện phẫu thuật. Mặc dù có thể loại bỏ được các gai xương nhưng trên thực tế phẫu thuật gai cột sống không được khuyến khích vì mang nhiều nguy cơ tiềm ẩn như:
- Rủi ro trong và sau quá trình phẫu thuật như nhiễm trùng, kích ứng,…
- Gai cột sống có thể tái phát sau này dù phẫu thuật thành công.
- Chi phí phẫu thuật cao.
Do đó, bác sĩ thường phải cân nhắc rất kỹ lưỡng trước khi đưa ra chỉ định phẫu thuật cho người bệnh.
Điều trị gai cột sống không xâm lấn tại Trung tâm Trị liệu Cơ xương khớp Cột sống Optimal365 Chiropractic
Trên thực tế, nguồn gốc chính dẫn đến tình trạng gai cột sống xuất phát từ việc gai xương tác động lên rễ thần kinh, làm gián đoạn quá trình truyền dẫn tín hiệu từ tủy sống đến các cơ quan khác.
Điều này dẫn đến viêm nhiễm mô xung quanh, kích thích các phản ứng cơ học như co thắt cơ để bảo vệ khu vực bị tổn thương. Ngoài ra, sự chèn ép kéo dài có thể gây tổn thương các dây thần kinh vĩnh viễn, ảnh hưởng đến khả năng vận động và cảm giác của người bệnh.
Do đó, để giải quyết tình trạng bệnh lý, cần có phương pháp điều trị đúng căn nguyên nhân gốc rễ gây bệnh, khôi phục sự cân bằng của cột sống. Tại Việt Nam, Trung tâm Trị liệu Cơ xương khớp Cột sống Optimal365 Chiropractic tự hào là đơn vị chuyên khoa uy tín, chất lượng hàng đầu cung cấp phương pháp Trị liệu thần kinh cột sống, giúp người bệnh sớm lấy lại sự linh hoạt, chữa lành tổn thương cơ xương khớp với cam kết trị liệu 3 Không: Không đau – Không dùng thuốc – Không phẫu thuật .
Đồng thời, để tối ưu hóa quá trình điều trị, Optimal365 Chiropractic sẽ tiến hành xây dựng phác đồ chuyên biệt cho từng tình trạng và thể trạng khác nhau của người bệnh. Bao gồm:
- Trị liệu thần kinh cột sống: Giảm áp lực lên các rễ thần kinh, giảm đau nhức, tê bì, cải thiện chức năng vận động.
- Trị liệu cơ chuyên sâu: Giảm co thắt cơ, cải thiện chức năng nhóm cơ, tăng tuần hoàn dinh dưỡng cho cột sống bị tổn thương.
- Trị liệu công nghệ cao: Giúp giảm viêm, cải thiện lưu thông máu, và hỗ trợ phục hồi mô một cách nhanh chóng và hiệu quả.
- Bài tập phục hồi chức năng: hỗ trợ quá trình phục hồi, giảm nguy cơ tái phát và ngăn ngừa các biến chứng do gai cột sống gây ra.
Như vậy, việc điều trị toàn diện này không chỉ giúp bệnh nhân giảm đau nhanh chóng mà còn tăng cường sức khỏe lâu dài, khôi phục khả năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Lời kết
Gai cột sống có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như chèn ép dây thần kinh, hạn chế vận động, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Để quản lý hiệu quả và ngăn ngừa các hậu quả bệnh lý, việc chẩn đoán và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào của bệnh lý gai cột sống, hãy liên hệ ngay với Optimal365 Chiropractic thông qua hotline 1900 299 936 để nhận sự tư vấn chính xác và phác đồ điều trị phù hợp, giúp bạn phục hồi sức khỏe một cách toàn diện và hiệu quả.
Nguồn tài liệu tham khảo tại đây:
1. Sức khỏe & đời sống. (n.d.). Bệnh gai cột sống và biến chứng. Sức khỏe & đời sống. https://suckhoedoisong.vn/benh-gai-cot-song-va-bien-chung-16978839.htm
2. VnExpress. (2022, October 15). 5 biến chứng thường gặp của gai cột sống. VnExpress. https://vnexpress.net/5-bien-chung-thuong-gap-cua-gai-cot-song-4517687.html